فریده فرجی - کارشناس ارشد مرتعداری، اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری آذربایجان شرقی تبریز
احمدل علیجانپور - دانشیار، گروه جنگلداری دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه
اسماعیل شیدای کرکج - استادیار، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه ارومیه
جواد معتمدلی - دانشیار پژوهشی، بخش تحقیقات مرتع، موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات ، آموزش و ترویج کشاورزی

تبدیل اراضی مرتعی به زراعت دیم و رهاشدن آن از جمله رویدادهای مهمی است که در مدیریت مراتع مطرح است تحقیق حاضر با هدف بررسی اثر زراعت دیم رهاشده بر خصوصیات خاک در مراتع آتباتان، بستان آباد انجام شده است در این منطقه مرتع طبیعی در حدود پنج سال پیش تبدیل به زراعت دیم شده است که در سال سوم به حال خود رها شده است بدین منظور با انتخاب تیمارهای مورد نظر و شاهد با استفاده از روش تصادفی- سیستماتیک، در هر یک از مکان ها، سه عدد ترانسکت 30 متری مستقر و در طول هر ترانسکت به ازای هر ترانسکت از عمق صفر تا 30 سانتی متر برای بررسی خصوصیات خاک، نمونه برداری شدت نتایج آنالیز آماری داده ها نشان داد، در اثر اجرای عملیات تغییرکاربری به دلیل اینکه عملیات زراعی در محدوده زمانی محدودتری و از لحاظ میزان فعالیت کشاورزی نیز با سد کشی در این اراضی و فقط به منظور تصاحب اراضی صورت گرفته، تغییر معنی داری در خصوصیات فیزیک وشیمیایی خاک حاصل نشده است به نظر می رسد علت این امر گذست زمان کم تغییر کاربری اراضی و فعالیت سبککشت وکار باشد. بر اساس نتایج حاصل این احتمام می رود که احیا و بازسازی اراضی دیم زار رها شده منطقه به دلیل کم بودن میزان تنزل کیفیت خاک در سال های اولیه موفقیت آمیزتر باشد. با این حال مطالعه در خصوص سایر ویژگی های بیولوژیکی از جمله جامعه میکروبی خاک ها به منظور بررسی همه جانبه تر ضروری به نظر می رسد

زراعت دیم رهاشده، خاک، مراتع آتباتان، بستان آباد