تعیین همبستگی مکانی دبی جریان رودخانه های استان اردبیل با استفاده از شاخص موران

شناخت الگوها و کشف روندهای موجود در داده های مکانی از اهمیت زیادی برخوردار است در همین راستا هدف از پژوهش حاضر تعیین همبستگی مکانی داده های دبی استان اردبیل با استفاده از شاخص موران می باشد. در این مطالعه به منظور تحلیل همبستگی مکانی ابتدا داده های دبی ایستگاه های استان اردبیل در دوره آماری 15 ساله 93-1379 جمع آوری شدت در نرم افزار ArcGIS 10.4 پس از اجرای شاخص موران میلی، نقشه معنی داری موران محلی ایجاد شدت با استفاده از نقشه مزبور خوشه های محلیو نوع آنها شناسایی شدند. علاوه بر نقشه معنی داری موران میلی، نمودار پراکندگی موران کمک کرد تا نوع خودهمبستگی فضایی که بین مکان ها وجود دارد تعیین شود. نتایج توزیع داده های دبی در ایستگاه های استان اردبیل به صورت پراکنده نمایش داده شد. نتایج حاصل از کاربرد شاخص موران در مورد شناسایی الگوهای توزیع فضایی دبی نشان داد که مقادیر مربوط به سال های مختلف در دوره آماری داری ضریب مثبت می باشند. این نشان می دهد که توزیع فضایی دبی، خوشه ای است، زیرا هر چه این عدد مثبت باشد، نشان دهنده همبستگی می باشد. این در حالی است که نتایج این تحقیق نشان داد که همبستگی دبی در ایستگاه های اردبیل بالا نیست، زیرا هر چه شاخص موران به یک نزدیک تر شودنشان دهنده تمرکز بالای داده هاست از طرفی بر اساس نتایج شاخص موران مشخص شد که مقادیر مثبت شاخص z بیان گر همبستگی مکانی میان وقوع داده های دبی در ایستگاه های مورد مطالعه است مقادیر p-value کم تر از 0/05 نشان دهنده این است که داده ها دارای ساختار و همبستگی مکانی هستند، که این همبستگی در اکثر سال ها معنی دار می باشد.

Keywords:

تحلیل فضایی , خودهمبستگی فضایی , شاخص موران