محمد هادی میرشمسی - ایرانی
امیر ناظری - کارشناس ارشد حقوق تجارت بین الملل

نحوه حمایت از مخترعین صنعت دفاعی از چالش برانگیزترین موضوعات حقوق مالکیت فکری به حساب می آید. مسئله این است که از یک سو، طبق قواعد عام حقوق مالکیت فکری، حمایت از طریق اعطای پتنت (به عنوان سندی دال بر مالکیت و حق بهره برداری انحصاری) مستلزم افشای اطلاعات مربوط به اختراع است و از سوی دیگر، ضرورت های دفاعی کشور، اقتضای حفظ محرمانگی این اختراعات را دارد؛ به همین دلیل این سوال مطرح می شود که آیا حقوق مادی قابل اعطا به مخترعین صنعت دفاعی و در کل، روش حمایت از این مخترعین باید همانند روش حمایت از سایر مخترعین (مخترعین غیردفاعی) باشد در مقاله حاضر، درصدد هستیم مطالعه ای تطبیقی در خصوص حقوق مادی قابل اعطا به مخترعین صنعت دفاعی در کشورهای چین، روسیه، آمریکا و ایران انجام دهیم تا با بهره گیری از تجربیات این کشورها، نظام حقوقی مناسب در خصوص حقوق مادی مخترعین صنعت دفاعی را شناسایی و معرفی کنیم؛ در نهایت چنین نتیجه می گیریم که اولا به دلیل محدودیت های اجتناب ناپذیر ناشی از محرمانگی اختراعات دفاعی و نظارت دولت بر بهره برداری از این اختراعات، پرداخت مبلغی به عنوان غرامت یا پاداش در کنار حق مالکانه انحصاری کاملا منطقی و همسو با مصالح اقتصادی و دفاعی بوده و ثانیا، صدور گواهی برای حمایت از مخترعین صنعت دفاعی، هیچ مغایرتی با مبانی نظام حقوق مالکیت فکری ندارد.

صنایع دفاعی, حقوق مخترعان, پژوهانه, حقوق مالکیت فکری و اختراع, گواهی اختراع