هادی محمدصادقی - دانشجوی کارشناسی ارشد تاریخ و فلسفه آموزش و پرورش دانشگاه پیام نور شهرستان فسا-کارمند رسمی آموزش و پرورش
فاطمه کیانی - کارمند رسمی آموزش و پرورش

یکی از مسائل مهم تعلیم و تربیت در جوامع امروزی و آینده و از لوازم آن، مسئله پرورش تفکر انتقادی (تفکر عمیق و منطقی بر پایهتجزیه و تحلیل اطلاعات) در دانش آموزان است. پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر آموزش فلسفه (روش فکر کردن) بر پرورش تفکرانتقادی دانش آموزان پسرپایه پنجم دوره ی ابتدایی شهرستان فسا انجام شده است. روش پژوهش آزمایشی (شبه تجربی) و جامعهآماری پژوهش دانش آموزان پسر پایه پنجم دوره ابتدایی شهرستان فسا می باشد که از بین آنها دو کلاس (30 نفری) از یک مدرسهبه روش خوشه ای تصادفی (چندمرحله ای) به عنوان نمونه انتخاب و به صورت تصادفی به دوگروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. باانجام پیش آزمون برای هر دو گروه، گروه آزمایش طی 12 جلسه 45 دقیقه ای تحت آموزش فلسفه برای کودکان (داستان های کوتاه)قرار گرفتند. ابزار مورد استفاده پرسشنامه تفکر انتقادی ریکتس (2003) (دارای 33 سوال) در سه خرده مقیاس خلاقیت (11 سوال)؛بلوغ شناختی (9 سوال) و درگیری ذهنی (13 سوال) بوده است. یافته های حاصل از پژوهش و تفسیر آزمون تحلیل کواریانس نشانداده است که آموزش فلسفه بر تفکر انتقادی دانش آموزان تاثیر داشته است و باعث افزایش این نوع تفکر در دانش آموزان گردیدهاست؛ از بین مولفه های تفکر انتقادی، آموزش فلسفه بر مولفه خلاقیت تاثیر داشته ولی بر بلوغ شناختی (بالندگی) و درگیریذهنی (تعهد) پاسخگویان تاثیری نداشته است.

آموزش فلسفه، تفکر انتقادی، دانش آموزان پایه پنجم دوره ابتدایی