لاله رستمیان - دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه مهندسی باغبانی، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران
ویدا چالوی - دانشیار، گروه مهندسی باغبانی، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران
حسین صادقی - دانشیار، گروه مهندسی باغبانی، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران

شوری یکی از مشکلات تولید مرکبات در جهان است و تحمل یا مقاومت پایه های مرکبات به شوری به خوبی شناخته نشده است. در این پژوهش، واکنش های فیزیولوژیکی چهار پایه نارنج (Citrus aurantium. L)، پونسیروس (Poncirus trifoliate Raf.)، سیتروملو (Citrumelo) و سیترنج (Citranges) به تنش شوری در آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در شرایط درون شیشه ای در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری بررسی شد. ریزنمونه های تهیه شده از هر چهار پایه به محیط کشت جامد موراشیگ و اسکوگ (MS) حاوی 9/8 میکرومولار BA و نیم میکرومولار NAA با غلظت های مختلف کلریدسدیم (صفر، 50، 100 و 200 میلی مولار) در سه تکرار منتقل شدند. براساس نتایج به دست آمده در پایان آزمایش، وزن تر و خشک، محتوای آب نسبی، نشت یونی و میزان رنگیزه های فتوسنتزی از قبیل کلروفیل a، کلروفیل b و کارتنوئید گیاهچه ها دارای همبستگی منفی با غلظت تیمار شوری و غلظت یون سدیم در بافت برگ ها بود. اگر چه نشت یونی با افزایش غلظت کلریدسدیم در هر چهار پایه افزایش یافت ولی، پایه نارنج نسبت به سایر پایه ها از نظر آماری کمترین نشت یونی را نشان داد. در همه تیمارهای شوری میزان رنگیزه های فتوسنتزی پایه ها، کاهش معنی داری در سطح یک درصد نسبت به شاهد داشتند. در بین پایه های مورد آزمایش، میزان رنگیزه های فتوسنتزی و آب نسبی سیترنج بیشتر از دیگر پایه ها بود. در مجموع، پایه های سیترنج و نارنج مقاومت بهتری به آسیب های ناشی از تنش شوری نشان دادند.

پراکسیداسیون لیپید ی , کشت بافت , کلریدسدیم , محتوای آب نسبی , نشت یونی