ندا درویش - دانشگاه آزاد اسلامی واحد پزشکی تهران
فرزاد توحیدخواه - دانشگاه صنعتی امیرکبیر
رسول خیاطی - دانشگاه شاهد
مهناز واعظی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد پزشکی تهران

هزینه نیروی انسانی هر بیمارستان، به عنوان بزرگترین ارائه کننده مراقبت های بهداشتی و درمانی به آحاد جامعه، بخش عمده ی منابع و اعتبارات تخصیص یافته به بخش بهداشت و درمان کشور را به خود اختصاص می دهد. تعیین تعداد کارکنان بهینه ی مورد نیاز واحدهای مختلف بیمارستان، به علت اهمیت آن در کیفیت خدمات ارائه شده به مشتریان و هزینه ی آن، از جمله موضوعاتی است که تاکنون برای آن استاندارد مشخص واحدی، تدوین نگردیده است. در این پژوهش، هدف مدلسازی بیمارستان و استفاده از سیستم های هوشمند برای تنظیم برنام هی نوبت کاری و تعیین تعداد بهین هی کارکنان به منظور افزایش کارایی بیمارستان و حداقل نمودن هزینه ها، م یباشد. از آنجایی که حضور بیماران در بیمارستان و ترخیص آنها می تواند بصورت یک سیستم واقعه گسسته با ویژگی های فرآیندهای مارکوف در نظر گرفته شود، در گام نخست، با استفاده از مدل های زنجیره ای مارکوف، تخمین مناسبی از شرایط سیستم نظیر تعداد تخت های مورد نیاز و تخت های اشغال شده، ارائه م یگردد که م یتواند در بهینه سازی استفاده از ظرفیت ها، کمک شایانی نماید. در گام دوم، در راستای توسعه مدل، با استفاده از شبکه پتری، رویکردی جهت حداقل نمودن هزینه ها بیان م یشود. در نهایت، جهت کنترل و بهینه سازی مدل با بکارگیری الگوریتم ژنتیکی برای نوبت دهی بهین هی منابع انسانی مانند پرستاران ارائه می شود. روش بررسی : این مطالعه کاربردی واز دسته مطالعات توصیفی-تحلیلی است که به صورت طراحی نرم افزار بوده و ابزار گردآوری داده ها چک لیست برنامه نوبت کاری و پرونده های بیماران بیمارستان بوعلی بود، که روایی آن توسط متخصصین مربوط ، مورد تایید قرار گرفت که پس از مشاهده، زمان سنجی، همچنین زمان سرویس دهی منابع انسانی به انواع بیماران و مطالعه برنامه نوبت کاری پرستاران و پزشکان با استفاده ازطراحی سیستم های هوشمند مورد بررسی قرار گرفته است. تجزیه و تحلیل داده ها و برنامه ریزی به روش شبکه پتری و زنجیره مارکوف و الگوریتم ژنتیکی با استفاده از نرم افزار مطلب وHpsim انجام شده است.مقایسه برنامه تهیه شده و سیستم طراحی شده، میزان 42 % بهبود کاهش هزینه و 87 %صرفه جویی در زمان سرویس دهی به بیمار را نشان میدهد.مدل های متنوع تحقیق در عملیات همچون سیستم های هوشمند و مدلسازی می تواند به عنوان ابزار مفیدی برای زمان بندی و تعیین تعداد بهینه ی کارکنان مورد نیاز بخش های مختلف یک بیمارستان که از اهمیت حیاتی و ویژه ای برخوردار است، مورد استفاده قرار گیرد، از آنجا که سیستم طراحی شده در این پژوهش محدود به داده های اخذ شده از بخش ها مرکز آموزشی و درمانی بوعلی وابسته به واحد پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی می باشد، برای تعمیم آن و استفاده بهینه در بیمارستان های دیگر نیازمند ایجاد تغییرات در برنامه نویسی بر اساس داده ها می باشد . لذا توصیه می شود برای قابل استفاده نمودن این سیستم ها در بیمارستانهای دیگر و افزودن قیود، بطوریکه برنامه تهیه شده به دنیای واقعی نزدیکتر شود، انجام پذیرد

شبکه پتری ، زنجیره مارکوف ، روش الگوریتم ژنتیکی ، کارایی بیمارستان