بررسی تجربه دبیران علوم دوره دبیرستان از ماهیت علم: یک مطالعه پدیدارشناسی

هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی تجربه دبیران علوم دوره دبیرستان از ماهیت علم می­باشد. این مطالعه به شیوه کیفی و به روش پدیدارشناسی با نمونه­گیری هدفمند با استفاده از مصاحبه نیمه سازمان یافته  انجام پذیرفت. حوزه پژوهشی شامل کلیه دبیران علوم ( فیزیک، شیمی، زیست­شناسی و زمین­شناسی) دوره متوسطه شهر تبریز بود. براساس روش نمونه­گیری هدفمند، مصاحبه­های نیمه سازمان یافته با 30 دبیر علوم در شهر تبریز در خصوص ماهیت علم صورت گرفت. برای دستیابی به اعتبار  و قابلیت اطمینان از بررسی سوالات مصاحبه توسط اساتید صاحب­نظر، روش مطالعه­ی مکرر، مقایسه مستمر داده­ها، خلاصه­سازی و دسته­بندی اطلاعات بدون اینکه داده­ها آسیبی ببینند استفاده شد. داده­های به دست آمده با استفاده از روش پیشنهادی اسمیت (1995) مورد تحلیل قرار گرفت. یافته های حاصل از تجربیات دبیران در 10 مضمون اصلی چگونگی تعریف علم ، مجزا بودن علوم تجربی از سایر موضوعات ، ماهیت موقتی علم ، ذهنیت و نظریه محور بودن علم و نقش تخیل و خلاقیت در علم عملکرد وفرق بین قانون و نظریه علمی ، نقش مشاهده و استنتاج در علم ، روش علمی ،   تاثیر زمینه فرهنگی و اجتماعی در فراگرد علمی ، ویژگی دانشمندان ،  و چندین مضمون فرعی خلاصه گردید.

Keywords:

ماهیت علم , تجربی بودن دانش علمی , موقتی بودن دانش علمی , فرق بین مشاهده و استنتاج در علم , فرق بین قانون و نظریه علمی , روش علمی