تحلیل اقتصادی پروژه های کنترل آلاینده های هوا: مطالعه موردی- صنعت تولید سیلیس

زمینه و هدف: اجرای پروژه های تهویه صنعتی و پالایشگرها در صنایع بدلیل هزینه های بالا با محدودیت هایی روبرو میباشد. تحلیل اقتصادی اجرای این پروژه ها و توجیه اقتصادی آنها توسط متخصصین مرتبط، نقش قابل توجهی در پذیرش وپشتیبانی مدیران صنعت از اجرای این طرح ها دارد. نتیجه این امر منجر به ارتقاء وضعیت بهداشتی محیط کار و کنترل آثارمخرب زیست محیطی انتشار آلاینده ها می گردد. این مطالعه با هدف تحلیل اقتصادی یک پروژه تهویه صنعتی و غبارگیر بگفیلتر در سالن خشک یک صنعت تولید و فرآوری سیلیس انجام شده است.مواد و روش ها: این مطالعه به منظور کنترل غبار سیلیس منتشره در یک صنعت تولید و فرآوری انجام گردید، سیستمتهویه موضعی با اقتباس از استانداردها و رهنمون های موجود طراحی و اجراء شد. جهت کنترل غبار جمع آوری شده، یکدستگاه بگ فیلتر Pulse Jet طراحی و نصب گردید. برای تعیین میزان اثربخشی طرح، میزان مواجهه فردی با ذرات سیلیس وانتشار این ذرات در هوای عمومی سالن و خروجی ذرات در محیط زیست مورد سنجش قرار گرفت. در فاز آخر مطالعه، هزینههای سرمایه گذاری، راهبری و تعمیرات و نگهداری سیستم و سود مستقیم و غیرمستقیم ناشی از اجرای این پروژه موردمحاسبه قرار گرفت.یافته ها: نتایج سنجش آلاینده ها نشان داد، اجرای سیستم تهویه موضعی باعث کاهش 92/13 درصدی مواجهه فردی باسیلیس و کاهش 79/9 درصدی انتشار ذرات در محیط کار شده است. همچنین میانگین بازده غبارگیری دستگاه بگ فیلتر 99/67 درصد بوده و ذرات خروجی از این دستگاه 47 برابر کمتر از استاندارد زیست محیطی توصیه شده سازمان محیطزیست ایران می باشد. میزان هزینه های اولیه طراحی، ساخت، نصب و راه اندازی سیستم بعلاوه هزینه های راهبری، تعمیراتو نگهداری تا پایان سال اول بهره برداری این سیستم معادل 3257 میلیون ریال برآورد شد. سود مستقیم حاصل از بازیافتغبار جمع آوری شده این سیستم در طول سال اول معادل 720 میلیون ریال محاسبه شد که مقداری از هزینه های مربوط بهاین پروژه را جبران خواهد نمود. سودهای غیر مستقیم این پروژه از جمله کاهش استهلاک ماشین آلات و تجهیزات داخلسالن، افزایش کیفیت محصول تولیدی، کاهش هزینه نظافت کارگاه، پیشگیری از ابتلاء کارگران به بیماریهای شغلی، کاهشهزینه های بیمه ای پرسنل شاغل و ممانعت از جرایم زیست محیطی، قطعا سودی معادل چندین برابر سود مستقیم را عایداین صنعت می کند.نتیجه گیری: نتایج این پژوهش، نشانگر اثربخشی قابل قبول سیستم تهویه موضعی در کاهش مواجهه کارگران و بار آلایندههای منتشره در هوای محیط کار می باشد. بر اساس مباحث اقتصادی بیان شده، مقداری از هزینه های ساخت و اجرایسیستم تهویه و استفاده از پالایشگر بگ فیلتر از طریق سود فروش مواد معدنی جمع آوری شده توسط سیستم فیلتراسیونجبران می گردد. تجزیه و تحلیل هزینه- سود، امکان ارزیابی میزان مطلوبیت و به صرفه بودن روش های کنترلی را برای تخصیص منابع در صنایع فراهم می کند. نتایج حاصل شده نشان می دهد، این سیستم به عنوان یک روش مناسب و اقتصادیدر شرایط مشابه می تواند گزینه مناسبی باشد.

Keywords:

هزینه سود , تهویه صنعتی , بگ فیلتر , سیلیس