بررسی ارتباط استرس گرمایی با تغییرات هماتولوژیکی و ایمونولوژیکی بدن کارگران (مطالعه موردی در کارخانه مالیبل سایپا)

پیشینه و هدف: استرس گرمایی یکی از مخاطرات محیط های کاری به حساب می آید و می تواند سبب تغییراتی در برخیپارامترهای خونی شود. مطالعه حاضر با هدف بررسی اثر استرس گرمایی بر تغییرات هماتولوژیکی و ایمونولوژیکی کارگرانشاغل در کارخانه مالیبل سایپا انجام شد.روش کار: این مطالعه در تیرماه سال 1397 به صورت مورد- شاهدی بر روی 55 نفر مرد شاغل در یک کارخانه ریخته گری انجام گرفت. افراد منتخب شامل 35 نفر از سالن ریخته گری چدن (گروه مواجهه) و 20 نفر از سالن ماشین کاری (گروه شاهد)بودند. ابتدا اطلاعات دموگرافیک، سوابق پزشکی و شغلی کلیه افراد با استفاده از روش بررسی پرونده ای و پرسشنامهخودتنظیم جمع آوری گردید. سپس باتوجه به شرایط ورود به مطالعه آزمودنی ها انتخاب شدند. از افراد در حین انجام کار(درساعت 10 الی 14 ظهر) 10 سی سی نمونه خون به منظور تعیین مولفه های هماتولوژیک (WBC ، RBC ، HCT ، HGB ، MCH ،MCHC ، MCV ، PLT ، RDW CV ، PDW و MPV) و ایمونولوژیک (IgM ، IgG ، IgA) گرفته شد. نمونه ها توسطروش Automated Blood Cell Counting و ELISA آنالیز شدند. جهت بررسی استرس گرمایی نیز میانگین وزنی- زمانی شاخص دمای ترگویسان (WBGT) برای چهار وظیفه شغلی از گروه مواجهه (اپراتورهای کوره، هولدر، ذوب ریزی، پورینگ) ودو وظیفه شغلی از گروه شاهد (فرزکاری و دستگاه CNC)، تعیین گردید. همچنین اندازه گیری تراز صدا و روشنایی نیز در اینخصوص انجام شد. داده های این پژوهش با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 21 مورد آنالیز قرار گرفتند.یافته ها : میانگین شاخص دمای تر گویسان (WBGT) در سالن CNC (برای گروه شاهد) مساوی 22/5 درجه سانتیگراد و درسالن ریخته گری (برای گروه مورد) مساوی 32/97 درجه سانتیگراد بود. نتایج مطالعه نشان داد که، استرس گرمایی باعث کاهش تعداد گلبول های سفید و افزایش غلظت هموگلوبین، درصد هماتوکریت، حجم متوسط گلبول قرمز (MCV) و تعدادپلاکت ها در گروه مورد نسبت به گروه شاهد شد (P<، امارابطه معنی داری بین سایر پارامترهای هماتولوژیک و استرسگرمایی مشاهده نشد (P> 0/05). همچنین استرس گرمایی سبب کاهش غلظت ایمونوگلبولین ام شد (P<0/05)، اما رابطهمعنی داری بین ایمونوگلبولین جی و ای با استرس گرمایی مشاهده نشد (P> 0/05). بین تراز فشار صوت و شدت روشناییاندازه گیری شده با پارامترهای هماتولوژیکی و ایمونولوژیکی همبستگی معناداری مشاهده نشد (P<0/05).نتیجه گیری: مواجهه با استرس گرمایی به صورت مزمن می تواند با تاثیر افزایشی بر فاکتورهای هماتولوژیک، غلظت خون راافزایش دهد و سبب افزایش مقاومت عروقی و کاهش اکسیژن رسانی به بافت ها شود. همچنین استرس گرمایی میتواند باکاهش غلظت ایمونوگلبولین ها و تعداد گلبولهای سفید سبب تضعیف و سرکوب سیستم ایمنی بدن شود، که نتیجه گیریکامل تر و دقیق تر مطالعات بیشتری را می طلبد.

Keywords:

استرس گرمایی , شاخص دمای تر گویسان , ریخته گری , پارامترهای هماتولوژیک , ایمونولوژیک