بررسی اثر مواجهه با پرتوهای یونیزان بر بیومارکر آسیب آکسیداتیو DNA

زمینه وهدف: از آنجایی که پرسنل گروه های مختلف پرتوکار شاغل در بیمارستانها با اشعه یونیزان مواجهه دارند، بررسیمیزان استعداد ابتلا به سرطان در این قشر از ضرورت بالایی برخوردار است. بنابراین مطالعه حاضر با هدف اندازه گیری سطح8- هیدروکسی 2- دئوکسی گوانوزین (8- OHdG) در ادرار پرتوکاران به عنوان بیومارکر آسیب اکسیداتیو و بررسی ارتباط آن بامیزان دوز موثرتجمعی پرتو دریافتی کارکنان انجام گرفت.مواد و روش ها: در این مطالعه مقطعی 70 نمونه در دوگروه (35 نفر پرتوکار و 35 نفرغیرپرتوکار) جهت مطالعه انتخاب شدند. ابتدا نتایج فیلم بج از بیمارستانها جمع آوری گردید .از آنجائیکه هردوره پایش فیلم بج دوماه است وباتوجه به فرمول مربوطه، دوز موثر تجمعی پرتو جهت 6 دوره گذشته (یکسال گذشته) و 30 دوره گذشته (5 سال گذشته) بدست آمد.سپس درپایان شیفت کاری نمونه ادرار هر دوگروه جهت تعیین غلظت 8- OHdG گرفته شد.نمونه ها به روش SPE (solid-phase extraction ) استخراج شدند و بعد از آن غلظت ماده مذکور برای اولین بار در کشور توسط دستگاه GC/MS قرائت گردید.نهایتا داده های حاصل از تعیین غلظت 8- OHdG و دوز موثر تجمعی پرتو از طریق نرم افزار SPss تحلیل شد.یافته ها: نتایج بدست آمده نشان داد که پرتویونیزان ضمن اینکه بر افزایش سطح 8- OHdG به عنوان یکی از بیومارکرهای اکسیداتیو در بدن پرتوکاران تاثیر داشته است بلکه سطح 8- OHdG در بدن پرتوکاران با میانگین دوز موثر تجمعی پرتو در 30دوره گذشته (p=0.009) و 6 دوره گذشته (p=0.009) نیز ارتباط مستقیم دارد.نتیجه گیری: رعایت اصول حفاظت پرتویی از سوی پرتوکاران منجر به کاهش پرتوگیری وبه نوبه خود موجب کاهش سطح استرس اکسیداتیو و در نتیجه کاهش اثرات احتمالی پرتو می گردد. بروز انواع سرطانها و آسیبهای ژنتیکی از اثرات احتمالی پرتوهای یونیزان هستند که احتمال وقوع این اثرات با افزایش دوز بیشتر میشود. مصرف آنتی اکسیدانها مانند ویتامین E و Cوبتاکاروتن وانجام تمرینات منظم ورزشی موجب کاهش سطح استرس اکسیداتیو می گردد.

Keywords:

پرتوکاران , دوز موثرتجمعی پرتو , 8- هیدروکسی 2 دئوکسی گوانوزین