تعیین میزان پراکسیداسیون لیپیدی در سرم خون، ادرار و بزاق کارگران در مواجهه با سیلیس

زمینه و هدف: مواجهه شغلی با سیلیس آزاد، یکی از مهمترین عوامل تهدید سلامت شغلی کارگران به ویژه در کشورهای درحال توسعه می باشد. مطالعات حاکی از وجود ارتباط بین مواجهه شغلی با سیلیس و ایجاد استرس اکسیداتیو در کارگرانمی باشد. در این مطالعه، میزان پراکسیداسیون لیپیدی (LPO) به عنوان شاخصی با بیشترین میزان تاثیرپذیری از رادیکال هایآزاد، در سرم خون، ادرار و بزاق کارگران در مواجهه با سیلیس مورد بررسی قرار گرفت.مواد و روشها: در این مطالعه مورد- شاهدی که در سال 1397 در سیلیس کوبی های منطقه ازندریان شهرستان ملایر قطب سیلیس کوبی کشور انجام پذیرفت، شاخص LPO در نمونه های سرم خون، ادرار و بزاق 21 کارگر در مواجهه با سیلیس آزاد(گروه مورد) و 28 کارگر شاغل در یک صنعت غذایی به عنوان گروه شاهد مورد بررسی قرار گرفت.یافته ها: سطوح LPO در سرم خون، ادرار و بزاق گروه مورد، به ترتیب nmol/L 43/5 ±86/9, nmol/L 7/8 ±19/22 وnmol/L 31/7 ±41/9 به دست آمد که به طور معنیداری از مقادیری که به ترتیب nmol/L 21/3 ±79/6, nmol/L 22/2 ± 3/7 و nmol/L 73/3±93/3 جهت گروه شاهد به دست آمد، بالاتر بود.نتیجه گیری: نتایج نشان داد که مواجهه با سیلیس آزاد با ایجاد رادیکال آزاد میتواند منجر به ایجاد اختلال در وضعیتآنتی اکسیدانی گروه مورد در مقایسه با گروه شاهد گردد. یافته های مطالعه حاضر نشان داد که اندازه گیری LPO درماتریکس های ادرار و بزاق، علاوه بر قابلیت مناسب و کافی جهت پایش زیستی سیلیس در مواجهات شغلی، به علتغیرتهاجمی بودن، جایگزین مناسبی برای اندازه گیری این شاخص در سرم خون می باشد. این مطالعه همچنین جهتپیشگیری از آسیبهای ناشی از مواجهه با سیلیس، بر به کارگیری آموزشهای مناسب در زمینه خود مراقبتی و لزوم قرار دادنآنتی اکسیدان ها در سبد غذایی کارگران تاکید دارد.

Keywords:

سیلیس , پراکسیداسیون لیپیدی , , مواجهه شغلی , پایش بیولوژیک