ارزیابی ارگونومیکی کارگران سازنده کفش دست دوز با استفاده از شاخص تنش اصلاح شده (RSI)

زمینه و هدف: اختلالات اسکلتی عضلانی (MSDs) عامل اصلی از دست رفتن زمان کار، افزایش هزینه ها، پرداخت غرامت وآسیب منابع انسانی به شمار می آیند. فعالیت های تکراری، اعمال نیروی زیاد، پوسچر کاری نامناسب و فشار تماسی ازمهمترین عوامل خطر ایجادکننده MSDs میباشند. در ساخت کفش دست دوز میزان مواجهه با عوامل خطر MSDs بالا میباشد. کفش دست دوز یکی از محصولات عمده تولیدی شهر تبریز می باشد و اطلاعات کمتری در زمینه مواجهه ارگونومیکیکارگران این صنعت وجود دارد. از آنجایی که بخش قابل توجهی از کارگاه های تولید کفش دست دوز در شهر تبریز قرار داردو با توجه به شیوع بالای MSDs در اندام فوقانی در کارگران مشابه این شغل، این مطالعه با هدف ارزیابی عوامل خطر اندامهای فوقانی در این کارگران با استفاده از روش شاخص تنش اصلاح شده (Revised Strain Index) به انجام رسید.مواد و روش ها: در این مطالعه مقطعی مواجهه ارگونومیکی 218 کارگر سازنده کفش دستدوز ارزیابی گردید. از مشاهدهمستقیم و فیلمبرداری از چرخه های کار برای محاسبه متغیرهای روشهای RSI استفاده شد. داده ها با استفاده از آزمونهایتوصیفی و تحلیلی از قبیل آنالیز واریانس یکطرفه با نرم افزار SPSS نسخه 16 تحلیل گردید.یافته ها: 218 کارگر در 3 وظیفه پستهاسازی (69 نفر)، چرخکاری (63 نفر) و کفاشی (86 نفر) وارد مطالعه شدند. برایکارگران چرخکار، پستهاساز و کفاش میانگین امتیاز RSI به ترتیب برابر با 9/30، 46/10 و 95/90 بود و به لحاظ آماری دربین 3 گروه شغلی تفاوت آماری معنی داری داشت (Pvalue<0.05). بنابراین می توان گفت که کارگران وظایف کفاشی و پستهاسازی با خطرات ارگونومیکی (RSI> 10) مواجهه داشتند و کارگران چرخکار با شرایط ارگونومیکی ایمنی (RSI<10)کار می کردند.نتیجه گیری: بر اساس نتایج این مطالعه کارگران وظایف پستهاسازی و کفاشی بدلیل فعالیت های شغلی تکراری و اعمالنیروی زیاد در معرض ریسک بالای اختلالات اسکلتی- عضلانی در اندام فوقانی بودند . بنابراین انجام مداخلات ارگونومیکی با هدف کاهش سطوح عوامل خطر نامبرده در این وظایف پیشنهاد می گردد. بدلیل بهبودهای صورت گرفته در روش شاخصتنش و ارائه روش RSI ، انجام مطالعات مشابه در صنایع با ریسک اختلالات اسکلتی عضلانی اندام فوقانی توصیه می شود.

Keywords:

ارزیابی ارگونومی , کفش سازی , فعالیت تکراری , اعمال نیروی زیاد