تاثیر بار کاری و صفات شخصیتی بر شکست شناختی با تاکید بر نقش استعداد حادثه پذیری

زمینه و هدف: وقوع شکست های شناختی در صنایع منجر به بروز حوادث و تحمیل هزینه های هنگفت بر صاحبان صنایعمی شود. بنابرین شناسایی عوامل شغلی و فردی تاثیر گذار بر آن بسیار حائز اهمیت است. از این رو این مطالعه با هدفبررسی تاثیر بار کاری و صفات شخصیتی بر شکست شناختی با تاکید بر نقش استعداد حادثه پذیری انجام گرفت.مواد و روش ها: این مطالعه در سال 97 در میان کارکنان شرکت کشت و صنعت نیشکر کارون انجام گرفت. نحوه نمونهگیری در این مطالعه بصورت سرشماری و داوطلبانه بود. با توجه به اهداف مطالعه، علاوه بر پرسشنامه اطلاعات زمینه ای ودموگرافیک، پرسشنامه های نارسایی شناختی، پرسشنامه شخصیت آیزنک و پرسشنامه استعداد حادثه پذیری بمنظوردستیابی به اطلاعات تخصصی مورد استفاده قرار گرفتند. همچنین جهت تعیین نگرش به کار و رضایت شغلی از یک مقیاسده درجه ای استفاده شد. پس از انجام هماهنگی های لازم پرسشنامه ها در بین افراد شاغل در شرکت توزیع گردید. در نهایتبا استفاده از آزمونهای تی مستقل، آنالیز واریانس، همبستگی پیرسون و آنالیز مسیر داده تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: براساس نتایج حاصله، غیر از داشتن شغل دوم، بارذهنی کار و تلاش سایر متغیرها (رضایت شغلی، شیفت کاری، نوعقرارداد، گروه شغلی، روانرنجوری، باز زمانی کار، عملکرد، ناامیدی، بارکای کار و استعدادحادثه پذیری) دارای تاثیر مستقیمیبر نارسایی شناختی بودند. در میان تمامی متغیرها بترتیب شیفت کاری، استعدادحادثه پذیری و بار کار کلی با ضرایب اثر0/45، 0/31 و 0/18 بیشترین اثر را به خود اختصاص دادند. در ارتباط با اثرات غیر مستقیم، نتایج نشان دادکه رضایت شغلیبا ضریب تاثیر 0/42- بیشترین اثر را بر نارسایی شناختی داشت. همچنین اعتماد با ضریب تاثیر 0/013 کمترین اثرغیرمستقیم را بر نارسایی شناختی اعمال کرد. نتایج نشان داد که اگرچه متغیرهای داشتن شغل دوم، بار ذهنی کار و تلاشتاثیر مستقیمی بر نارسایی شناختی نداشتند اما توانستند به طور غیرمستقیم و از طریق استعداد حادثه پذیری بر شکستهای شناختی اثر بگذارند.نتیجه گیری: مدل ترسیم شده برای بررسی اثر متغیرهای مورد مطالعه بر شکست های شناختی نشان داد که اگرچه تعدادیاز متغیرها بطور مستقیم بر شکست های شناختی اثر ندارند اما آنها می توانند از طریق غیر مستقیم و با تحت تاثیر قرار دادناستعداد حادثه پذیری موجب افزایش یا کاهش بروز شکست های شناختی شوند.

Keywords:

بار کاری , صفات شخصیتی , شکست شناختی , استعداد حادثه پذیری