تدوین یک شاخص آینده نگر جدید جهت برآورد عملکرد ایمنی سازمان با رویکرد FAHP

زمینه و هدف: بهبود مداوم ایمنی یکی از اهداف مهم سازمان های موفق می باشد. روش سنتی برای ارزیابی عملکرد ایمنیاندازه گیری و تجزیه و تحلیل آماری داده های مربوط به حادثه است که تحت عنوان شاخص های گذشته نگر شناخته میشوند.ازآنجاکه هدف از استقرار سیستم های مدیریتی ازجمله سیستم مدیریت ایمنی بهبود مستمر است، صرفا به کارگیری شاخص-های گذشته نگر نمیتواند سودمند باشد. هدف مطالعه حاضر ارائه شاخصی آیندهنگر برای بررسی عملکرد ایمنی سازمان است.روش بررسی: پژوهش حاضر شامل دو بخش است: بخش اول آن یک مطالعه تلفیقی کمی- کیفی است که با بهره گیری از نظریه فاکتورهای انسانی که سه عامل سازمان، محیط و فرد را در عملکرد ایمنی سازمان دخیل می داند، ابزاری برای بررسیعوامل تاثیرگذار بر عملکرد ایمنی سازمان طراحی و روان سنجی گردید. همچنین جهت اطمینان از روایی سازه تحلیل عاملیتاییدی و از نرم افزار بهره گرفته شد. در ادامه برای نشان دادن تاثیر سازههای مختلف ابزار پیشنهادی بر نمره شاخص عملکردایمنی از روش تحلیل سلسله مراتبی فازی (FAHP) جهت وزن دهی سازه ها استفاده گردید.یافته ها: پس از تکمیل فرآیند تحلیل مصاحبه ها، پیش نویس ابزاری با 83 گویه جهت بررسی عوامل موثر بر عملکرد ایمنیتهیه شد. بر اساس نتایج روایی صوری کمی 6 گویه امتیاز کمتر از 1/5 را کسب نمودند و از ابزار نهایی حذف شدند. تجزیه وتحلیل روایی محتوا نشان داد که 75 گویهی باقی مانده ابزار شاخص روایی محتوایی (0/79≤) و نسبت روایی محتوایی(0/56 ) قابل قبول دارند. تحلیل عاملی تاییدی، برازش مناسب دادهها را نشان داد. با توجه به نتایج به دست آمده از تحلیل سلسله مراتبی فازی عامل سازمانی با کسب بار وزنی 0/503 بیشترین و عامل محیطی با بار وزنی 0/173 کمترین تاثیر را بر نمره شاخص عملکرد ایمنی سازمان داشتند.نتیجه گیری: تحلیل داده های مطالعه نشان داد که ابزار طراحی شده، وسیله ای عینی و ساده برای ارزیابی عوامل تاثیرگذار برعملکرد ایمنی است و میتواند به عنوان یک شاخص عملکردی آینده نگر جهت ارزیابی عملکرد ایمنی سازمان ها مفید واقع شود.

Keywords:

عملکرد ایمنی , شاخص فعال , مدلسازی معادلات ساختاری , روش آنالیز سلسله مراتبی فازی