ارزیابی منابع آبی قنات بلذه فردوس بر اساس نیازهای آبی منطقه تحت پوشش

در نواحی خشک و نیمه خشک کشور تامین آب از راه قنات، سرمایه عظیمی است که طی نسل ها به ما رسیده و توسعه های پایداری را برای این گونه نواحی رقم زده است با توجه به اینکه افزون بر 90 درصد از سطح کشور پهناور ایران در منطقه خشک و نیمه خشک قرار گرفته، قنات به عنوان اصلی ترین منبع تامین کننده آب یک راهکار عملی برای دسترسی به آب مطلوب جهت شرب و کشاورزی محسوب شده و حفاظت و بهره برداری صحیح از آن از اهمیت قابل توجهی برخوردار است. بدین منظور بر آن شدیم بطور موردی به قنات بلده فردوسی، یکی از 11 قنات ایرانی به ثبت رسیده در سازمان جهانی یونسکو بپردازیم. در پژوهش حاضر با مراجعه به مراکز مختلفی همچون جهاد کشاورزی، اداره میراث فرهنگی، دفتر رسمی قنات بلده و نیز تحقیقات میدانی که از خبرگان امر انجام شد آمارهایی از مشخصات این قنات و نسز سطح زیرکشت محصولات مشروب شده از آن بدست آمد و بمنظور بهره برداری صحیح از این منبع عظیم زیرزمینی علل های ناشی از هدر رفت این آب بررسی شد که پس از بررسی نتایج حاصله مشخص گردید سالانه حدود یک میلیون مترمکعب از آب هدایت شده این قنوات به باغ هایی با محصولات و عملکرد پایین بوده که توجیه اقتصادی نداشته و حجم قابل توجهی از آ به هدر می رود. بعلاوه کوچک بودن اراضی باعث شده بود تا دریچه های برداشت آب نسبت به سطح زیرکشت بسیار زیاد باشد که این خود نیز یکی از عوامل مهم در رفت آب محسوب می شود لذا بمنظور جلوگیری از هدر رفت آب در این باغات و نیز در فصول پر باران که نیاز چندانی به قنات نیست در انتهای این تحقیق به ارائه پیشنهاداتی جهت بهره برداری صحیح از این قنوات پرداخته شد.

Keywords:

قنوات , قنات بلده فردوسی , بهره برداری صحیح , نیاز آبی