صابر محمد مقصودی - دانشجوی دکتری، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج
حسن مهربانی یگانه - دانشیار، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج
اردشیر نجاتی جوارمی - استاد، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج

اسب­های عرب به داشتن عملکرد خوب در مسابقه های استقامتی، پرش و زیبایی شهرت دارند. اسب­های کرد بومی منطقه های کوهستانی غرب ایران، مناسب مسابقه های چوگان هستند. اسب­های کرد، قد کوتاه­تر و وزن سنگین­تری نسبت به اسب­های عرب دارند. در این بررسی آماره XP-EHH که مبتنی بر نامتعادلی پیوستگی ژنی (لینکاژی) است برای شناسایی قطعه های کروموزومی تحت انتخاب در ژنگان (ژنوم) اسب­های کرد و عرب ایرانی استفاده شد. برای این منظور، از نمونه خون و مو 38 اسب عرب و 58 اسب کرد DNA ژنگانی استخراج شد. همه نمونه­ها DNA توسط آرایه Axiom MNEC670 تعیین نژادگان (ژنوتیپ) شدند. پس از پالایش داده ها آماره XP-EHH محاسبه شد. در اسب­های عرب 51 جایگاه (85 ژن) و در اسب های کرد 7 جایگاه (13 ژن) تحت انتخاب شناسایی شد. نواحی تحت انتخاب در اسب­های عرب با مسیرهای درگیر در سامانه ایمنی، تشکیل پروتئین شیر، رشد و نمو و سوخت وساز (متابولیسم) ماهیچه، بینایی، شبکه عصبی و اندازه بدن مرتبط بودند درحالی که در اسب­های کرد با مسیر گیرنده جفت شونده با پروتئین G، رشد و بلوغ فیبرهای ماهیچه، تنظیم خون بندآوری (هموستازی) اکسیژن یاخته ای، رنگدانه­سازی در پوست و مو ارتباط داشتند.

اسب عرب ایرانی, نژاد اسب کرد, XP-EHH, نشانه های انتخاب