برآورد وراثت پذیری های اتوزومی و وابسته به جنس صفات مرتبط با رشد در بزهای نژاد مرخز

جداسازی اثرگذاری افزایشی اتوزومی و وابسته به جنس اهمیت زیادی در برنامه­های اصلاح نژادی دارد. در این پژوهش به منظور تعیین اثرگذاری افزایشی وابسته به جنس بر صفات مرتبط با رشد، از 17732 رکورد وزن تولد تا وزن یک سالگی بزهای نژاد مرخز در مرکز اصلاح نژاد بز مرخز سنندج استفاده شد. در مدل­های مورد استفاده برای برآورد اجزای واریانس، اثرگذاری هایی شامل سال و فصل تولد، جنس، نوع تولد، سن مادر و سن وزن کشی اثر ثابت، و اثر ژنتیکی افزایشی مستقیم اتوزومی، ژنتیکی افزایشی مستقیم وابسته به جنس، ژنتیکی افزایشی مادری و محیط دائمی مادری به عنوان اثر تصادفی در نظر گرفته شدند. اجزای واریانس با الگوریتم میانگین اطلاعات بیشترین درستنمایی محدودشده، با نرم افزار Wombat برآورد شدند. وراثت پذیری­های مستقیم اتوزومی برآوردشده برای صفات وزن تولد، وزن از شیرگیری، افزایش وزن روزانه پیش از شیرگیری، وزن­های 6 ماهگی، 9 ماهگی و یک سالگی، به ­ترتیب برابر 04/0±19/0، 03/0±13/0، 03/0±13/0، 03/0±12/0، 04/0±20/0 و 04/0±21/0، وراثت پذیری­های مستقیم وابسته به جنس برآوردشده، به ترتیب برابر 02/0±03/0، 03/0±03/0، 03/0±02/0، 03/0±04/0، 03/0±07/0 و 03/0±07/0، وراثت پذیری­های مادری برآوردشده، به­ ترتیب برابر 03/0±06/0، 03/0±05/0، 03/0±05/0، 03/0±05/0، 03/0±04/0 و 03/0±03/0 و ضریب های اثرگذاری محیطی مادری به ترتیب برابر 02/0±09/0، 02/0±05/0، 02/0±04/0، 02/0±05/0، 02/0±04/0 و 03/0±05/0 بودند. نتایج نشان دادند که ژن های وابسته به جنس، به احتمال اثرگذاری افزایشی ناچیز و نزدیک به صفر بر وزن­های بدن در سن های آغازین و اثرگذاری قابل توجه تری بر وزن­های بدن در سن های بالاتر دارند.

Keywords:

بز مرخز , صفات مرتبط با رشد , وراثت پذیری اتوزومی , وابسته به جنس و مادری