امیرمحمد جمشیدی - دانشجوی دکتری، فیزیولوژی گیاهان زراعی، دانشگاه تهران
علی احمدی - استاد، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه تهران
مجتبی کریمی - استادیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد
بابک متشرع زاده - دانشیار، گروه علوم و مهندسی خاک، دانشگاه تهران

گیاه چیا به دلیل وجود ترکیبات آنتی اکسیدانی در برگ و به ویژه محتوی بالای امگا-3 در دانه­های آن، به تازگی در سرتاسر جهان اهمیت اقتصادی زیادی پیدا کرده است. این درحالی است که تاکنون اطلاعات کافی در زمینه شیوه­های مدیریت زراعی این گیاه در مزرعه بخصوص تاثیر دسترسی به آب در مراحل تولید و استقرار آن، وجود ندارد. به منظور بررسی تاثیر رژیم­های مختلف رطوبتی بر برخی صفات رشدی و فیزیولوژیکی گیاه دارویی چیا، آزمایشی در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی در سه تکرار در گلخانه پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران ، واقع درکرج انجام شد. تیمارها شامل رژیم های رطوبتی در چهار سطح 66(شاهد)، 57، 43 و 35 درصد ظرفیت زراعی خاک بودند. نتایج نشان داد که رژیم­های مختلف رطوبتی تاثیر معنی­داری بر اغلب صفات مورد بررسی داشت. صفات محتوای نسبی آب برگ، بیوماس کل بوته، ارتفاع بوته، تعداد گره، تعداد شاخه جانبی و سطح برگ نهایی با افزایش شدت تنش خشکی کاهش یافتند، بطوریکه حداقل مقدار این صفات در سطح رطوبتی 43 درصد ظرفیت زراعی خاک  به دست آمد. بالاترین درصد نشت یونی غشاء و وزن خشک ریشه در سطح رطوبتی 43 درصد ظرفیت زراعی خاک به­دست آمد. کمترین میزان فلورسانس کمینه در  سطح رطوبتی 66 درصد ظرفیت زراعی و در مقابل کمترین عملکرد کوانتومی فتوسیستم II در  سطح رطوبتی 43 درصد ظرفیت زراعی خاک مشاهده شد. بطور کلی با توجه به سیر نزولی تغییرات صفات رشدی و فیزیولوژیکی چیا در پاسخ به کاهش رطوبت خاک و عدم تحمل تنش شدید رطوبتی، به­نظر می­رسد این گیاه در مرحله رشد رویشی نیازمند تامین رطوبت کافی جهت حفظ کارکرد غشاء و فرایندهای فتوسنتزی باشد.

بیوماس, تنش خشکی, سطح برگ, فلورسانس کلروفیل