صدیقه اروند - گروه آب و خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود
مهدی دلقندی - استادیار گروه آب وخاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود
زهرا گنجی نوروزی - آب و خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران
اکبر علیپور - مدیر بخش امور آب شرکت آب منطقه ای خراسان رضوی

افزایش شهرنشینی و مناطق نفوذناپذیر درشهرها منجر به رخداد سیلاب­های شدیدتر می­گردد که نتیجه این امر افزایش مشکلات شهروندان و خسارت اقتصادی می­باشد. مدل­های رایانه­ای می­توانند یک راه حل مناسب برای غلبه بر این مشکلات باشند. اما استفاده از مدل­های هیدرولوژیکی برای شبیه­سازی رواناب مستلزم واسنجی مناسب پارامترهای دخیل در روندیابی هیدروگراف می­باشد. بنابراین در مطالعه حاضر، مدل مدیریت سیلاب SWMM5.0 برای شبیه­سازی مقدار کمی رواناب یک زیرحوضه شهری واقع در شهرستان نیشابور انتخاب گردید. داده­های مورد نیاز از 9 رخداد بارش جمع آوری شد و مدل با استفاده از 6 رخداد واسنجی و با 3 رخداد دیگر ارزیابی گردید. کارایی مدل با استفاده از میانگین ریشه دوم خطای نرمال شده (NRMSE)، راندمان مدل (EFF) و ضریب باقیمانده (CRM) مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که مدل SWMM5.0 می تواند با دقت، شکل هیدروگراف، دبی پیک و زمان رسیدن به دبی پیک را شبیه­سازی کند. به طوری­که مقادیر EFF، NRMSE، CRM در مرحله اعتبارسنجی به ترتیب 80 درصد، 4/29 درصد و m3/s 16/0- بدست آمد. به طور کلی می­توان گفت مدل SWMM5.0 می­تواند ابزار مدل­سازی مفیدی برای شبیه­سازی هیدروگراف رواناب شهری باشد. در پایان از مدل ارزیابی شده برای شبیه­سازی سیلاب با دوره بازگشت­های 2، 5 و 10 ساله استفاده گردید.

هیدرولوژی شهری, رواناب, SWMM, مدل سازی