خدیجه خوش اخلاق - دانشجوی دکتری، گروه علوم و صنایع غذایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
محبت محبی - استاد، گروه علوم و صنایع غذایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
آرش کوچکی - استاد، گروه علوم و صنایع غذایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

در این پژوهش نانوکپسول های صمغ دانه قدومه شیرازی حاوی د-لیمونن به روش الکترواسپری تولید شد. به این منظور امولسیون د-لیمونن (10 و 20 درصد) در محلول آبی صمغ دانه قدومه شیرازی (0/5 درصد) تهیه گردید. ویژگی های امولسیون ها شامل خواص رئولوژیکی، کشش سطحی، هدایت الکتریکی و توزیع اندازه ذرات ارزیابی شد و ارتباط آنها با مورفولوژی نانوکپسول ها بررسی گردید. نتایج نشان داد غلظت د-لیمونن بر هدایت الکتریکی و اندازه قطره های امولسیون بیشترین تاثیر را داشت. برهمین اساس، مورفولوژی و اندازه ذرات کپسول ها نیز تحت تاثیر غلظت لیمونن بود. تصاویر FE-SEM موفقیت روش الکترواسپری در تولید نانوکپسول های کروی، هموار و با توزیع اندازه ذرات یکنواخت را تایید کردند. کارایی انکپسولاسیون بالا (بیش از 87 درصد) از دیگر مزایای روش مورداستفاده بود. آزمون های پایداری نشان دادند حداکثر افت د-لیمونن نانوپوشانی شده پس از 3 ماه نگهداری، 11/67 درصد بود. در بررسی های رهایش طعم، آزادسازی سریع، کامل و تقریبا یکنواخت د-لیمونن به دلیل اندازه ذرات کوچک و یکنواخت نانوکپسول ها مشاهده شد. با بررسی کینتیکی رهایش مشاهده گردید مدل کورسمیر-پپاس ازنظر ریاضی بهترین توصیف را برای رهایش لیمونن در دو محیط آب دیونیزه و بزاق مصنوعی فراهم آورد.

الکترواسپری, رهایش, صمغ دانه قدومه شیرازی, مدل سازی کینتیکی, نانوپوشانی