مهدی سلمانی - استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه صنعتی اصفهان

پری: یکی از پربسامدترین واژگان در سام نامه خواجوی کرمانی شاعر بلندآوازه قرن هشتم ایران است. این واژه در طول زمان با دو معنای متفاوت در قصه ها و داستان ها وجود داشته است. در کتاب اوستا پریان، زیبا رویانی فریبا و اغواگر هستند که با ترفندهای گوناگون مانند جادو و افسون، پهلوان مورد علاقه خود را به دام می اندازند. اما در آثار بزرگانی چون فردوسی، مولوی، حافظ و ناصرخسرو، پری گاهی در معنای زن زیبارو، جان، تجسم خلاق جمال حق و... به کار می رود. اما پریان در سام نامه همان زنان پیرامون شاعر در زندگی اجتماعی و یا ناخودآگاه ذهن اویند که با دو چهره متفاوت گاهی فریبکار و اغواکننده و گاهی محبوب زیباروی آرزوها جلوه گری میکنند. طبق نظریه یونگ در مردان آنیما (عنصر مادینه) در اساطیر و رویا همیشه به صورت تجسم های زنانه ظاهر می گردد.

سام، پری، زن، حضور، سام نامه؛خواجوی کرمانی