پروانه محبی تبار
نسرین فقیه ملک مرزبان

  بررسی نام گذاری مضامین دفاع مقدس بر مبنای نظریه نظام­مند نقشی هلیدی در اشعار قیصر امین پور     نسرین فقیه ملک مرزبان [1]   پروانه محبی تبار [2]   تاریخ دریافت: 20/12/89   تاریخ تصویب: 18/10/90     چکیده   بر اساس نظریه هلیدی [3] (1994)، نام گذاری مضامین و انتخاب واژگان، عاملی تعیین کنند ه در شکل گیری فرانقش اندیشگانی زبان به شمار می رود. در پژوهش حاضر، نام گذاری مضامین دفاع مقدس را در شعر های قیصر امین پور بررسی کرده ایم؛ بدین منظور، نام گذاری مضامین دفاع مقدس را از شعر های این شاعر استخراج کرده و آن ها را در دو بخش سال های دفاع مقدس و سال های بعد از دفاع مقدس، به صورت جداگانه و در دو حوزه معنایی صریح و ضمنی تفکیک کرده ایم.   مقایسه نتایج به دست آمده نشان می دهد که در شعر های آغازین، نام گذاری مضامین، با انتخاب هایی صریح آغاز شده است؛ ولی پس از آن، کم کم، انتخاب هایی ضمنی مطرح شده است. این گزینش های ضمنی در آغاز، با انتخاب هایی از فرهنگ سنتی و ادبی صورت گرفته و کم کم در سال های میانی دفاع مقدس، به انتخاب واژگانی از مسائل اجتماعی رسیده است. در سال های پایانی دفاع مقدس، توجه به جنبه های عرفانی، بیشتر نمود یافته است. در شعر های بعد از دفاع مقدس، نام گذاری ها با نوعی نگاه عرفانی- فلسفی همراه بوده و نام گذاری مضامین، بسیار انتزاعی تر شده است.     واژه های کلیدی: تحلیل گفتمان، هلیدی، نام گذاری، شعر دفاع مقدس، قیصر امین پور.     1. استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه الزهرا (س) nasrinfaghih@yahoo.com   2. کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه الزهرا (س) pmohebitabar@gmail.com   [3] . M. A. K. Halliday

تحلیل گفتمان, هلیدی, نام گذاری, شعر دفاع مقدس, قیصر امین پور