اشرف مرتضایی - دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه علوم دامی، دانشکده علوم دامی و صنایع غذایی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، ایران.
مرتضی ممویی - استاد،گروه علوم دامی، دانشکده علوم دامی و صنایع غذایی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، ایران.
نعیم عرفانی مجد - استاد، گروه علوم پایه، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شهید چمران اهواز، خوزستان، ایران.
محمدرضا قربانی - دانشیار، گروه علوم دامی، دانشکده علوم دامی و صنایع غذایی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، ایران.

این آزمایش به منظور بررسی تاثیر استفاده از عصاره هیدروالکلی مریم گلی به دنبال مسمومیت تجربی با مس بر عملکرد و متابولیت-های خونی بلدرچین ژاپنی در قالب طرح کاملا تصادفی با 320 قطعه بلدرچین ژاپنی یک روزه در چهار تیمار، چهار تکرار و 20 پرنده در هر تکرا انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل: 1- شاهد (جیره پایه)، 2- جیره شاهد +750 میلی گرم بر کیلوگرم سولفات مس، 3- جیره شاهد +10 گرم بر کیلوگرم عصاره مریم گلی) و 4- جیره شاهد + 750 میلی گرم بر کیلوگرم سولفات مس و 10 گرم بر کیلوگرم عصاره مریم گلی) بودند. مصرف خوراک، افزایش وزن بدن و ضریب تبدیل خوراک بصورت هفتگی اندازه گیری و برای دوره های آغازین، رشد و کل محاسبه شدند. نتایج آزمایش نشان داد که در دوره آغازین، مصرف خوراک در تیمار شاهد بالاتر از سایر تیمارها بود (0/05> P). میانگین افزایش وزن در دوره آغازین و کل دوره پرندگانی که با جیره حاوی مس تغذیه شدند کمتر از پرندگان شاهد و پرندگانی که عصاره مریم گلی دریافت کردند بود (0/05> P). در دوره آغازین پرندگانی که با جیره های حاوی عصاره مریم گلی تغذیه شدند در مقایسه با پرندگان تغذیه شده با جیره حاوی مس، ضریب تبدیل بهتری داشتند (0/05> P). پرندگان تغذیه شده با جیره حاوی مس غلظت سرمی گلوکز و تری گلیسرید بالاتر و HDL و LDL پایین تری در مقایسه با سایر تیمارها داشتند. نتایج آزمایش حاضر نشان داد که افزودن عصاره مریم گلی به جیره بلدرچین ژاپنی سبب بهبود افزایش وزن و ضریب تبدیل خوراک در دوره آغازین شده و اثرات منفی مسمومیت با سولفات مس را کاهش می دهد.

بلدرچین ژاپنی, عصاره مریم گلی, عملکرد, متابولیت های خونی, مسمومیت مس