تحقیق درباره مبادی فضاهای شهری رفتارگرا و دموکراتیک؛ یکپارچه سازی نظریات

امروزه بهتر است تا فرایند طراحی بر اساس رفتار استفاده­کنندگان از فضاهای شهری، سمت و سویی دموکراتیک و انسانی به خود بگیرد تا رفتارهای گوناگون انسان­ها، بتوانند به­نحو غیرجبری و غیرمغرضانه لحاظ شوند. این در حالی است که بی­توجهی به ارزش­های دموکراتیک و رفتاری در فرایند­های طراحی شهری کشورمان، همچون معضلی غیر قابل تحمل، ثمره­ای جز تقلیل و اضمحلال کیفیت­های محیطی و اجتماعی فضاهای شهری ندارد. در چنین موردی، دیگر دست­اندرکاران شهری نیز قافیه را می­بازند و تبعا شهرهایمان خاصیت­های فضایی، مکانی و انسانی خود را از دست داده و شهروندان مجبور به انجام مکرر طیفی از رفتارهای تکراری و جبری و پوپولیستی می­شوند. بدین سبب، این مقاله بر آن است تا با پیروی از نظریات مربوطه، به یک چهارچوب منطقی و پاسخده دست یابد که بلکه شامل شاخصه­ها و معیارهای غایب نظام شهرسازی حال حاضر کشورمان باشد و بتواند به منظور طراحی دموکراتیک فضاهای شهری رفتارگرا به کار آید. در همین راستا، در ابتدا با کنکاش نظریات اندیشمندان، شاخصه­های فضاهای شهری رفتارگرا تبیین شده و سپس معیارهای کلی لازم برای نیل به طراحی شهری دموکراتیک، به تفکیک دو بعد محیطی (کیفیت­های پاسخده) و اجتماعی (حق به شهر و مشارکت عمومی) ارائه گشته است. همچنین نهایتا با ادغام این دو موضوع، مسیر طراحی دموکراتیک فضاهای شهری رفتارگرا ایضاح شده است. در واقع هم نهایی، تسهیل روند خلق آن دسته از فضاهای شهری­ای است که بر پایه حق انتخاب و آزادی عمل و همچنین تصمیم­سازی و تصمیم گیری همه گانی مترتب می­شوند و به­منظور تجلی طیف وسیعی از رفتارها و دموکراسی شهری در وضعیت حال حاضر کشورمان شدیدا لازم هستند.

Keywords:

فضاهای شهری , رفتارهای غیرجبری , دموکراسی , طراحی مردم مدار , معیارهای کیفی