راضیه لبیب زاده - علم و صنعت ایران
مهدی حمزه نژاد - علم و صنعت ایران
محمدعلی خان محمدی - علم و صنعت ایران

علیرغم اقتضای ماهیت طراحی معماری در فرهنگ های مختلف و از جمله معماری سنتی ایران، نسبت به محتوا و معنا، مدل­ های طراحی موجود نارسایی­ هایی را در بکارگیری آن نشان می­دهند. پرسش اصلی پژوهش حاضر چگونگی تکمیل و ارتقاء مدل ­های طراحی معماری از بعد محتوا و سازگار نمودن آنها با فرهنگ طراحی معماری متاثر از آموزه های محتواگرایانه اسلام است. این تحقیق قصد دارد از طریق اصلاح این مدل ها نتیجه ای کاربردی و مفید برای حوزه آموزش طراحی معماری، امکان نقد آثار و طراحی کمالگرایانه تری را فراهم آورد. پژوهش حاضر از نوع استدلالی و روش تحقیق آن توصیفی - تحلیلی و استدلال منطقی است. در راستای پاسخگویی به پرسش پژوهش بررسی و تحلیل برخی از مدل­ها از نظر جایگاه محتوا در آنها صورت گرفته است. در این مقاله مدلی راهبردی - مفهومی پیشنهاد گشته است که فرآیند اثرگذاری محتوای طراحی بر طرح را با مشخص­کردن عوامل موثر بر خلق اثر و تقدم و تاخر هریک، نشان می دهد. در این مدل برهم کنش سه عامل محتوا، مسائل طراحی و تاثیرات در یک مدل سه بعدی با تشریح اجزاء هریک بیان گردیده است. این مدل اگرچه از قابلیت تعمیم ­پذیری مناسبی در موضوعات مختلف طراحی برخوردار است، در اینجا بعد معمارانه آن مد نظر قرار گرفته است و به نظر می­رسد بتوان به کمک آن زمینه بهتری را برای آموزش معماری فراهم آورد.

محتوای معماری, مدل محتوایی طراحی معماری, اندیشه اسلامی