آیدا مهربان - دانشگاه آزاد اسلامی
سید مجید مفیدی شمیرانی - علم و صنعت ایران

سامانه های ارزیابی بی شماری امروزه پایداری و میزان همسازی ساختمان ها با شرایط محیطی را مورد سنجش قرار می دهند. این سنجش تنها از طریق شناخت دقیق زمینه و خصوصیات منطقه ای ممکن است. عدم شناخت و درک صحیح شرایط منطقه ای، نه تنها فرآیند ارزیابی را با اختلال مواجه می کند، که حتی به دریافت پاسخ های غلط از آن نیز منجر خواهد گردید. هدف این پژوهش بررسی نقش شرایط منطقه ای و میزان تاثیرگذاری آن، در فرآیند تدوین، اولویت گذاریو وزن دهی معیارهای ارزیابی سامانه هاست و می کوشد تا ضمن برشمردن معایب استفاده از سامانه ملی LEEDدر دیگر نقاط جهان، راهکارهای تعمیم بخشی آن را در مقایسه با سامانه BREEAMکه نسبت به لحاظ نمودن اولویت های منطقه ای رویکرد منطقی تری پیش گرفته است و همچنین سامانه SBToolکه در واقع روش تدوین نسخه هایی متفاوت و متعلق به مناطق متعدد را باز می نمایاند، مقایسه و تحلیل نماید. این بررسی در دو بخش صورت می گیرد؛ بخش اول متکی بر مباحث فوق، ضرورت بهره گیری از سیستم وزن دهی، جهت اولویت گذاری معیارها را مورد تاکید قرار می دهد. و در بخش دوم ضمن انتخاب 6 سامانه برگرفته از BREEAMو LEEDکه دارای ساختار مشابه با آن می باشند، میزان رابطه و پیوند معیارها با شاخص های منطقه ای با استفاده از تحلیل همبستگی آماری و رگرسیون خطی مورد بررسی قرار می گیرد. وجود رابطه ای معنادار و پیوند مستحکم میان ضرایب تخصیصی سرفصل ها با متغیرهای زمینه، نقش و تاثیر عوامل منطقه ای را در فرآیند توزین معیارها نشان می دهد. در اکثر سامانه ها ضرایب سرفصل های مرتبط با منابع چون آب، انرژی و ساخت گاه (سایت) برمبنای شاخص های منطقه ای تخصیص یافته است. حتی در خصوص شاخص های دیگر اعم از سلامتی و رفاه، پسماند و نیز تاثیرات منطقه ای مشهود است، اما به سبب وجود چندین شاخص هم ارز، در اولویت های بعدی وزن دهی قرار گرفته اند. متکی بر یافته های پژوهش، در سامانه های بررسی شده، سرفصل آب بر مبنای شاخص میزان بارش و تنش آبی کشور دارنده سامانه، انرژی مبتنی بر شاخص میزان مصرف انرژی و ساخت گاه متاثر از شاخص تراکم جمعیت منطقه ای، وزن دهی شده است.

سامانه های ارزیابی پایداری, LEEDBREEAMSBTool, وزن دهی معیارهای ارزیابی, شاخص منطقه ای