شهناز روندی - دانشجوی کارشناسی ارشد،کارشناس دانشگاه قم
محمدعلی حاجی ده آبادی - دکتری حقوق جزاوجرم شناسی دانشکده حقوق ،دانشیار دانشگاه قم

براساس ماده 2قانون مجازات اسلامی مصوب 1392،هررفتاری اعم از فعل یا ترک فعل که درقانون برای آن مجازات تعیین شده باشد،جرم محسوب می شود.فعل مجرمانه خود به دونوع مادی و غیرمادی تقسیم می شود؛لذا زمانی که بحث ازفعل مادی یا غیرمادی می شود،رفتارمرتکب درقتل عمدی ،نوع فعل مجرمانه ونحوه ارتکاب آن ،باید موردتفکیک وبررسی قرارگیرد.مراد از نوع فعل ارتکابی،ماهیت آن است که ناظربه ذات وجودی فعل است. درنحوه ارتکاب ،ماهیت فعل مورد بررسی قرار نمی گیرد،بلکه این طریقه ی ارتکاب فعل است که درعالم خارج بحث می شود،لذا بحث از نوع فعل ،بحث درماهیت آن وبحث ازنحوه ی فعل ،بحث درشکل ارتکاب است.این مقاله نوع فعل ارتکابی درقتل عمدی وتاثیرفعل غیرمادی رابرماهیت قتل مورد بررسی قرارمی دهدوهمچنین بیان می شودکه فعل معنوی یا فعل غیرمادی در قتل عمدی عبارت است از رفتاری که به صورت غیرمحسوس وغیرعینی ارتکاب یابد وقابل مشاهده ودرک با حواس نباشد.محسوس بودن ویژگی افعال مادی است ورفتاری که فاقداین ویژگی باشد،بایدرفتاری معنوی یا غیرمادی دانست.

رفتارمرتکب،قتل عمد،فعل مادی ،فعل غیرمادی ،تاثیرفعل غیر مادی بر قتل.