محمد ارفع - دانش آموخته کارشناسی ارشد حقوق خصوصی، گروه حقوق، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران

یکی از مباحثی که قانونگذار در هر یک از دو نظام حقوقی و کیفری در خصوص آن حکم صادر کرده است، بحث تسبیب می باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی مفهوم و نقش سبب در قانون مدنی و مقایسه آن با قانون مجازات اسلامی صورت گرفته است. این پژوهش، کیفی است و از نوع روش تحلیل منطقی حقوقی اسقرایی و استنتاجی_ قیاسی می باشد. روش تحقیق حاضر، از لحاظ هدف کاربردی می باشد و به روش کیفی مورد بررسی قرار می گیرد. نتایج حاصل بیانگر این است که قانونگذار در ماده 14 قانون مسئولیت مدنی در خصوص سبب، معتقد به مسئولیت تضامنی اسباب می باشد. همچنین در قانون مدنی و ماده 363 قانون مجازات اسلامی مصوب 1370 قانونگذار در اجتماع سبب و مباشر اصل را بر مسئولیت مباشر قرار داده است مگر آنکه سبب قویتر از مباشر باشد. لیکن در قانون مجازات اسلامی جدید ملاک مسئولیت، صرف نظر از مباشر یا مسبب حادثه بودن، تنها به استناد جنایت به عمل آنها تعلق گرفته است.

سبب، قانون مدنی، قانون مجازات اسلامی، تقصیر