آشکارسازی اثرات تغییر اقلیم بر روزهای بارش سنگین و فوق سنگین ایران در پهنه های کلان مقیاس آب و هوایی مبتنی بر برونداد مدل GFDL-ESM

مدلسازی شرایط آینده رخدادهای بارشی بخصوص برای نمایه های فرین میتواند به منظور سازگاری و تعدیل اثرات دگرگونی آب و هوایی مفید باشد. این پژوهش با هدف ارزیابی فرین های بارشی ایران و آشکارسازی آن در آینده در هشت ایستگاه به نمایندگی از هشت پهنه کلان مقیاس آب وهوایی انجام شد. به این منظور، نخست از داده های مشاهداتی بارش طی دوره آماری 1961 تا 2005 استفاده گردید. همچنین برای دوره شبیه سازی شرایط آینده آب و هوایی نیز داده های مدل GFDL-ESM تحت سناریوهای RCPs مبتنی بر روش ریزگردانی آماری MARKSIM-GCM برای دوره 2010 تا 2095 میلادی در نظر گرفته شد. سه شاخص نمایه آستانه ای بارش RX1day، R10mm و R20mm از مجموعه شاخص های CCI/CLIVAR نیز برای ارزیابی فرینهای آب و هوایی مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد الگوی فرینهای بارشی در آینده دستخوش تغییرات جدی خواهد شد. بطوریکه در ایستگاه های آب و هوای خزری روند غالب بارش سنگین، فوق سنگین و بیشینیه بارش یک روزه کاهش خواهد یافت و در مقابل در سایر ایستگاه ها بخصوص مناطق خشک و نیمه خشک روند غالب شاخصها افزایشی خواهد بود. در ایستگاه های ساحلی جنوب نیز فرین های بارشی تغییرات چشمگیری را نشان دادهاند به گونهای که کرانه های دریای عمان، بارش های سنگین و بیشینه بارش یک روزه را با شدت و فراوانی بیشتری شاهد خواهد بود. همچنین در کرانه های خلیج فارس نیز روزهای با بارش سنگین در آینده با فروانی بیشتری نسبت به دوره مشاهداتی محاسبه گردید.

Keywords:

فرین های بارشی , بارش سنگین , بارش فوق سنگین , مدل GFDL-ESM , ایران.