بررسی اثر سربار برمقاومت روانگرایی ناشی از زلزله دربسترسدخاکی ستارخان اهر

نتایج تحقیقات مختلف نشان داده است که به دلیل تغییر تدریجی الگوی تنش موثر بر پی سد های خاکی در طی مراحل ساخت سد، عدد آزمایش نفوذ استاندارد نیز که از آن برای ارزیابی پتانسیل روانگرایی استفاده می شود، به تدریج تغییر کرده و افزایش می یابد و از اینرو لازم است بعد از ساخت سد و با استفاده از عدد آزمایش نفوذ استاندارد جدید، باردیگر محاسبات لازم برای ارزیابی پتانسیل روانگرایی تکرار شود. این تحقیق جدید، با همین هدف و برای بررسی چگونگی رخداد این پدیده در مورد سد خاکی ستارخان اهر، و ارزیابی اثرسربار برمقاومت روانگرایی آن سد، درچهار حالت مختلف، شامل، 1) شرایط طبیعی آبرفت، 2) بار وزن سد پس از اتمام ساختمان، 3) بار وزن سد و آب تا تراز تاج فراز بند، و 4) شرایط حاکم در طول بهره برداری، انجام گردیده و برای محاسبات مربوط به آن نیز، از هر دو روش مبتنی بر یافته های پژوهش های آزمایشگاهی و روش تطبیقی، در مورد کلیه ی نقاط منتخب واقع در امتداد دو مقطع، درجهت های موازی و عمود بر امتداد رودخانه، و برای شرایط مختلف، استفاده شده است. از نتایج این بررسیها معلوم گردید که، بعد از ساخت سد و در حین بهره بردای از آن، به علت تاثیر تنش برشی اضافی، مقاومت روانگرایی در پی سد تا میزان حداکثر 45 در صد افزایش یافته و در نتیجه آن هم حجم محدوده مستعد روانگرایی نیز به میزان 75 درصد کاهش یافته است. همچنین، معلوم گردید که پی آبرفتی سد در دوران ساختمان سد و قبل از آب اندازی آن، به دلیل داشتن بیشینه ضریب اطمینان در بهترین شرایط بوده و احداث سد نیز در مقاومت روانگرایی رسوبات آبرفتی خارج از پی سد، تأثیر چندانی نداشته است.

Keywords:

سد خاکی , پی , آبرفت , روانگرایی , آزمایش نفوذ استاندارد , ضریب اطمینان