علی محمد رجبی - استادیار گروه زمین شناسی مهندسی، دانشگاه تهران
علی نیک ویشکائی - دانشجوی کارشناسی ارشد ژئوتکنیک دانشگاه قم

ویژگی های مکانیکی و فیزیکی خاک، تحت تاثیر عوامل مختلفی قراردارد. یکی از این عوامل تاثیرگذار، چرخه های ذوب و انجماد می باشند که بررسی تاثیر این چرخه ها بر ویژگی های مکانیکی و فیزیکی خاک موجود در زیر سازه هایی مانند؛ خاکریزها، پیاده روها و راه ها، که در آنها نمیتوان عمق استقرار پی را پایین تر از عمق انجماد خاک درنظرگرفت، از اهمیت بیشتری برخوردار است. یک چرخه ذوب و انجماد شامل انجماد آب موجود درون خاک در فصل سرد سال و ذوب شدن آن در فصل گرم سال می باشد. نتایج حاصل از مطالعات نشان می دهد که این چرخه ها اثرات نامطلوبی را روی پارامترهای مقاومتی و فیزیکی خاک های سطحی میگذارند. به منظور بررسی شدت این اثرات نامطلوب در این مقاله ضمن مرور مقالات پیشین، پارامترهای مقاومتی خاک ریزدانه، قبل و بعد از چرخه های ذوب و انجماد به وسیله آزمون های مقاومت تراکمی تک محوری، سه محوری و برش مستقیم، بررسی و باهم مقایسه شده اند. علاوه براین با بررسی ابعاد و نفوذپذیری نمونه ها و تصویربرداری توسط میکروسکوپ الکترونی، تاثیر چرخه های ذوب و انجماد بر خواص فیزیکی خاک ها نیز مورد بررسی قرار گرفته است و در انتها نیز روش های مختلف جهت بهسازی خاک های ریزدانه که تحت تاثیر چرخه های ذوب و انجماد می باشند، مطرح گردیده است.

چرخه ذوب و انجماد، آب، خاک ریزدانه، مقاومت، تثبیت