سیدعلی سراج - دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پیام نور
فرهنگ مرادپور - کارمند دانشگاه پیام نور گچساران

انقلاب اسلامی ایران بزرگترین تحول فرهنگی، سیاسی و اجتماعی معاصر به شمار می آید. همانگونه که انقلاب اسلامی دارای خصوصیت مردمی، اسلام گرایی، عدالت خواهی، ظلم ستیزی وحاکمیت احکام الهی است، ادبیات انقلاب، جنگ و شهادت نیز بر همین اساس استوار است. تحولات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی انقلاب اسلامی و دوران هشت ساله دفاع مقدس، زمینه ساز تاکید بر ارزش ها، آرمان ها و ایدئولوژی های خاصی بود که در شعر این دوره بازتاب یافته است. در مقاله حاضر با روش توصیفی-تحلیلی به بررسی پیوند عناصر هویت ملی و دینی در شعر دفاع مقدس پرداخته شده است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که شعر دفاع مقدس پیوندگاه هویت ملی و دینی است. شاعران دفاع مقدس با بازگشت به سرچشمه های هویت ایرانی و اسلامی از جمله توجه به قهرمانان اسطوره ای ملی و دینی، حماسه حسینی و پیوند آن با حماسه دفاع مقدس، توجه به ارزش های ملی و وطنی و تاکید بر پاسداری از آن با لحن حماسی، جنبه های هویت ملی و دینی را برجسته کرده اند و عزت و عظمت و ایمان و صلابت ملتی را که با تکیه بر آرمان و اعتقاد، صبورانه و دلاورانه، از معبر آزمونی بزرگ گذشته اند و سرافرازانه، درخشان ترین قطعه تاریخی خود را رقم زدند، به تصویر کشیده اند.

شعر دفاع مقدس، هویت، هویت ملی، هویت دینی