آنیتا عادل خواه - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه مدیریت محیط زیست، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
فرزام بابایی سمیرمی - استادیار گروه مدیریت محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
صدرالدین علیپور - دانش آموخته رشته مدیریت محیط زیست در مقطع دکترا ، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

باتوجه به اینکه بسیاری از گیاهان کارایی بالایی در جذب عناصر سنگین دارند، استفاده از گیاه پالایی از اهمیت بالایی برخوردار است. هدف از انجام این پژوهش شناسایی گیاهان بومی جاذب فلزات سنگین و و بررسی امکان استفاده از آنها در فناوری گیاه پالایی خاک های آلوده به فلزات سنگین با توجه به فاکتور انتقال بوده است که در اطراف صنعت پتروشیمی کود رازی استان تهران انجام شد. برای انجام این پژوهش ابتدا از فاضلاب و گیاهان آلوده به فاضلاب صنعت پتروشیمی کود رازی نمونه گیری به عمل آمد و غلظت عناصر سنگین سرب، روی و کادمیوم تعیین گردید. سپس گیاهان سالمی که آلوده به فاضلاب صنعت پتروشیمی کود رازی نشده بودند، در معرض فاضلاب این صنعت قرار گرفتند و برای هر سه عنصر فاکتور انتقال محاسبه شد. نتایج تحقیق نشان داد که گیاهان بومادران، چوبک، استپی ریشدار، گندم و تاج خروس با داشتن بیشترین میزان غلظت جذب عناصر سنگین، گزینه های مناسبی برای پالایش خاک در منطقه می باشند. فاکتور انتقال فلزات سنگین در چوبک و تاج خروس بیشتر از سایر گیاهان بدست آمد. همچنین نتایج نشان داد که غلظت جذب و فاکتور انتقال عناصر سنگین جذب شده توسط گیاهان سالم و آلوده به فاضلاب متفاوت بوده و گیاهان سالم قابلیت بالایی در جذب عناصر سنگین دارند.

گیاه پالایی، فلزت سنگین، فاضلاب، فاکتور انتقال