غلام قیطاسی پور - کارشناس ایمنی، بهداشت و محیط زیست HSE ، شرکت سابیر
مهدی خردمند وجدان - مسئول HSEQC شرکت نفت پاسارگاد و دانشجوی دکترای مدیریت
احمد بهره بر - مدرس گروه ایمنی صنعتی دانشگاه غیرانتفاعی فراز گچساران و شرکت سابیر

مخازن ذخیره در صنایع نفت، پالایش و پخش و پتروشیمی برای نگهداری حجم عظیمی از ترکیبات هیدروکربنی مورد استفاده قرار می گیرند. آمارهای جهانی ارائه شده حاکی از بروز حوادث عمده ایمنی، بهداشتی و زیست محیطی در این مخازن می باشد. در این مطالعه روش FMEA برای ارزیابی ریسک های زیست محیطی مورد استفاده قرار گرفت. در این روش از حاصلضرب احتمال وقوع، شدت پیامد و نیز قابلیت تشخیص یک خطر درجه و سطح ریسک بدست می آید. بر اساس نتایج حاصله بالاترین سطح و درجه ریسک زیست محیطی در مخازن نفتی عبارتست از: آلودگی حاصل از اثر عوامل طبیعی مانند طوفان، سیل، زلزل و رعدو برق بر مخازن با درجه و سطح ریسک 48 ، تصادف ماشین آلات و وسایل نقلیه در حریم مخازن با درجه و سطح ریسک 36 و همچنین نشت از مخازن و لوله ها و آتش سوزی و انفجار مخازن بعلت عدم رعایت نکات ایمنی با درجه و سطح ریسک 32 . لذا با تمهیدات کنترلی، اصلاحی و مدیریتی مانند مقاوم سازی مخازن، رعایت نکات ایمنی مربوط به مخازن، مسیر دسترسی ایمن، نصب علائم هشدار دهنده، آموزش و برگزاری مانور، تدوین برنامه واکنش در شراط اضطراری، نصب تجهیزات آتش نشانی، رعایت فاصله مجاز مخازن از یکدیگر و دیگر اقدامات مناسب می توان جهت کنترل، حذف و کاهش اثرات و پیامدهای منفی زیست محیطی در مخازن نفتی اقدام نمود.

ارزیابی ریسک، زیست محیطی، روش FMEA ، مخازن نفتی