سیدعلی جوزی - استادیار گروه مهندسی محیط زیست دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال
سحر رضایان - دانشجوی دوره دکترای تخصصی مدیریت محیط زیست دانشگاه آزاد اسلامی واحد ع

در شهر ایده آل رسیدگی به وضع حقوق و تکالیف شهروندان در یک مجموعه قابل بررسی است و این دو در تعاملی دو سویه اند. مدیریت شهری ساماندهی این ارتباط را بر عهده دارد. در این بین چگونگی دسترسی های محیطی نقش تعیین کننده در بهره برداری از محیط اجتماعی و دستیابی افراد به خدمات عمومیف آموزش، اشتغال و استفاده از حقوق فردی و اجتماعی دارند. موانع محیطی گرچه برای همه مدرم ایجاد مشکل می نماید لیکن معلولین جسمی – حرکتی را از حضور در جامعه و حقوق شهروندی ایشان محروم می نماید. در ایران نیز، به ویژه پس از پایان جنگ تحمیلی، با افزایش شمار آسیب دیدگان توجه به ایجاد و گسترش آنچه اکنون از آن تحت عنوان «محیط بدون مانع» یاد می کنند ضرورتی مضاعف و اجتناب ناپذیر یافته است. هدف از این مطالعه، بررسی نحوه طراحی و استفاده از تجهیزات، مبلمان و مصالح به کار رفتهدر بوستان ها (پارک ها)ی شهری با تاکید بر ضوابط و معیارهای شهرسازی ویژه افراد معلول جسمی – حرکتی و ملاحظات زیست محیطی مرتبط با آن است. با این هدف بوستان ساعی واقع در ناحیه 5 منطقه 6 شهر تهران به مثابه یک بوستان شهری پر تردد به عنوان شاهد، انتخاب و باملاک قرار دادن ضوابط و مقررات شهر سازی و معماری برای افراد معلول جسمی – حرکتی (مصوبه مورخ 1378/10/6 شورای عالی شهرسازی و معماری، نشریه ض – 104) و نیز بهره گیری از ضوابط مربوط به طراحی صنعتی به عنوان مبتلا ترین رشته درگیر و همچنین اندازه گیری ابعاد و اندازه های مبلمان بوستان فوق مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان می دهد متاسفانه در قالب فاکتورهای تحت مطالعه چه در زمینه طراحی و چه درزمینه نحوه ساخت یا به کارگیری مصالح مناسب المانهای طراحی شده فاقد شرایط مطلوب جهت استفاده معلولین جسمی – حرکتی می باشد.

معلولین جسمی - حرکتی ، بوستان های شهری ، ضوابط طراحی تاسیسات ، مبلمان شهری