لحاک برزگر - دانشجو دکتری، گروه فرآوری محصولات شیلاتی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران
سید مهدی اجاق - دانشیار گروه فرآوری محصولات شیلاتی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
علیرضا عالیشاهی - دانشیار، گروه فرآوری محصولات شیلاتی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران
مجتبی رئیسی - دانشیار، گروه بهداشت مواد غذایی، دانشگاه علوم پزشکی گلستان، ایران

ژلاتین یک پروتئین کلوییدی منحصر به فرد است که به شکل گسترده ای در صنایع غذایی، داروسازی، پزشکی و ... مورد استفاده قرار می گیرد. هدف از این پژوهش بهبود خواص فیلم ژلاتین تولید شده از فلس کپور معمولی (Cyprinus carpio) با استفاده از موم عسل بود. نحوه استخراج ژلاتین از فلس ماهی کپور معمولی ، شامل تیمار قلیایی، تیمار اسیدی و استخراج حرارتی با آب بود. نخست میزان خاکستر، رطوبت، پروتئین و چربی ژلاتین استخراج شده اندازه گیری شد. فیلم ها با ترکیب ژلاتین استخراج شده و موم عسل، )شامل دو تیمار 9/3 و 5/6 درصد موم(، با استفاده از روش محلول- قالب تهیه شدند. فیلم ها از نظر ویژگی های مکانیکی، فیزیکی، ظاهری و ضد میکروبی مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد میزان حلالیت، نفوذپذیری به نور و نفوذپذیری به بخار آب در مقایسه با نمونه شاهد (نمونه فیلم ژلاتینی بدون موم عسل) کاهش معنی داری نشان داد (05/0> p) ولی میزان جذب آب، جذب نور، مقاومت کششی و افزایش طول در نقطه شکست فیلم ها در مقایسه با شاهد افزایش معنی دار نشان داد (05/0> p). از سوی دیگر، تغییرات رنگ در نمونه ها معنی دار نبود(05/0> p). نتایج مربوط به مطالعات پراش پرتو ایکس و میکروسکوپ الکترونی نشان داد که موم عسل به طور کامل و یکنواحتی در ژلاتین پخش شده است. همچنین، نتایج مطالعات میکروبی نشان داد ترکیب ژلاتین و موم عسل در هر دو نمونه در مقایسه با شاهد اثر ضد میکروبی معنی داری بر باکتری-های لیستریامونوسیتوژنز و اشرشیاکلی داشتند(05/0> p). بطورکلی موم عسل می تواند خواص فیلم ژلاتینی تولید شده ازژلاتین استخراج شده فلس ماهی کپور معمولی را بهبود بخشد.

ژلاتین, موم عسل, خواص فیلم, کپور معمولی