شناسایی مولفه های سازمان اخلاقی از دیدگاه قرآن و نهج البلاغه

تحقق سازمانهای اخلاقی نیازمند شناسایی مولفه هایی است که بتوان براساس آنها بایدها و نبایدهای رفتاری را تعیین کرد. مولفه های اخلاقی براساس جهان بینی افراد معنا پیدا می کند و والاترین تعریف نسبت به اخلاق در جهان بینی اسلامی قابل مشاهده است؛ از این رو شناسایی مولفه های سازمان اخلاقی نیز براساس مکتب اسلام انجام شده است؛ بدین­منظور با استفاده از تحلیل مضمون، آیات قرآن کریم و گزاره های نهج البلاغه مورد مطالعه و تدبر قرار گرفت و 68 مضمون پایه، 16 مضمون سازمان­دهنده و دو مضمون فراگیر مشخص شد. مضمون فراگیر عوامل سازمانی شامل مضمونهای سازمان­دهنده شایسته سالاری، آموزش اصول اخلاقی، تصمیم گیری مشارکتی، استفاده صحیح از منابع سازمانی، رعایت اعتدال، عدالت سازمانی، پیش بینی­پذیری، ایجاد نظام تشویق و تنبیه براساس عملکرد و ایجاد واحدهای نظارتی را مورد توجه قرار داده است و مولفه های انسانی، مضمونهای سازمان دهنده رفتار شهروندی سازمانی، پرهیز از رفتارهای آمرانه، عملکرد اخلاقی، حفظ احترام افراد، رعایت حریم خصوصی افراد، حفظ عزت نفس، سوءاستفاده نکردن از پست و مقام را مدنظر دارد.

Keywords:

سازمان اخلاقی , مولفه های اخلاق در سازمان , اخلاق اسلامی در سازمانها , مدیریت سازمان و قرآن کریم و نهج البلاغه