جواد چزگی - دانشجوی کارشناسی ارشد آبخیزداری دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی دان
حمیدرضا مرادی - استادیار آبخیزداری دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی دانشگاه تربیت مد
میرمسعود خیرخواه زرکش - استادیار پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری کشور
حمیدرضا پورقاسمی - دانش اموخته کارشناسی ارشد آبخیزداری

سدهای زیرزمینی، سازههایی هستند که جریان طبیعی آبهای زیرزمینی را مسدود نموده و سبب ایجاد ذخایر آبی در زیر زمین میشوند. توسعه سدهای زیرزمینی نیاز به ذخیره سطحی ندارد و سبب تغییر کاربری اراضی و اکوسیستم موجود نمیشود. لذا این سدها از نظر زیستمحیطی بیخطر می- باشند. استان تهران به دلیل واقع شدن در منطقه خشک و نیمهخشک، دارای توزیع بارندگی نامنظم از نظر زمانی و مکانی میباشد. علاوه بر این رشد غیرعادی نیازهای مختلف آبی (کشاورزی، صنعتی و شرب)، محدودیت فوقالعاده منابع آب سطحی، تغییرات اقلیمی و کاهش روزافزون منابع آبی زیرزمینی دارای شرایط حادی میباشد. لذا این منطقه برای انجام تحقیق مدنظر قرار گرفت. برای این تحقیق نقشههای زمینشناسی، توپوگرافی، قنات و کاربری اراضی از سازمانهای مربوطه فراهم و جهت استفاده در محیطArc GIS رقومی گردید. با روی هم اندازی لایه ها فوق 18 محدوده پتانسیلدار مشخص شد. در مرحله بعدی برای اولویت بندی مناطق به دست آمده با استفاده از معیارها و زیر معیارهای چون آب (کیفیت، کمیت)، مخزن (شیب مخزن، نفوذ پذیری، عمق مخزن و سطح مخزن)، محور (طول محور، عمق محور و لیتولوژی کنارهها) و معیار اقتصادی (فاصله از محل مصرف و فاصله از جاده) به روشAHP و با نظرات کارشناسان وزندهی شد. این عوامل با توجه به تصاویر ماهوارهای بررسی، و وضعیت آنها در تمام نقاط محدوده مورد مطالعه آشکار گردید که نتایج تحقیق نشان دهنده آن است که بستر آبراهههای فصلی با رتبه 3 و 4 مناسبترین مناطق میباشند.

سدزیرزمینی، مکانیابی، سامانه اطلاعات جغرافیایی، فرایند تحلیل سلسله مراتبی