فریده سلامت نیا - دانشگاه کاشان، گروه زبان و ادبیات فارسی، کاشان، ایران.

کثر اهل قلم پروین اعتصامی را شاعری اجتماعی و اخلاقی می دانند ودر نتیجه اشعار پروین را در دو دسته ی عمده ی تعلیمی و اجتماعی جای می دهند و کمتر به آرای فلسفی پروین توجه شده است. پروین یک فیلسوف نیست و دیوانش یک کتاب فلسفه نیست اما وجود عناصری مانند جهان شناسی، قضا و قدر و نقش اراده و اختیار آدمی، تفکرات فلسفی این شاعر را نشان می دهد و آشنایی او را با مباحث فلسفی تایید می کند. پروین اعتصامی دو دوره ی زمانی را تجربه کرده است. این دو دوره شامل، دوره ی مشروطه ودوره ی پهلوی پدر است.تاثیراین دودوره دراندیشه ونگرش این شاعرنسبت به مسایل هستی شناسی،انسان شناسی و.... کاملا نمایان است. برآیند پژوهش نشان ازآن داردکه پروین اعتصامیازجریان های ادبی رایج در زمان خود، جریان سنتی پردازان نوگرا را برای شعرخود انتخاب کردوضمن طرح مسایل سیاسی، اجتماعی واخلاقی درقالب قصیده، مثنوی، مناظره و ... اشعارقابل ملاحظه ای را درمایه های فلسفی ازخودبه یادگارگذاشته است.

آرای فلسفی, شعر, پروین اعتصامی