شیما بخشعلی زاده - گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه گیلان
علی بانی - گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه گیلان
شهرام عبدالملکی - موسسه تحقیقات بین المللی تاسماهیان دریای خزر، رشت، ایران

از 56 عدد خار باله سینه ای فیل ماهی با دامنه طولی (طول چنگالی) 255-84 سانتیمتر، 147 عدد خار باله سینه ای تاسماهی ایرانی با دامنه طولی (طول چنگالی) 203-52 سانتیمتر و 69 عددخار باله سینه ای اوزون برون با دامنه طولی (طول چنگالی) 173-83 سانتیمتر در سال های 1389-1387 از آب های ایرانی دریای خزر نمونه برداری شد. شاخص چاقی، مرگ ومیر سالیانه و بقافیل ماهی، تاسماهی ایرانی و اوزون برون در هر دو جنس نر و ماده مورد بررسی قرار گرفت. شاخصچاقی اختلاف معنی داری در دو جنس فیل ماهی و تاسماهی ایرانی نشان داد (P<0/05) و درجنس ماده بزرگتر از نرها بود درحالیکه در اوزون برون اختلاف معنی داری یافت نشد (F=0/49, df 1, P=0/83). مرگ ومیر سالیانه برآورد شده در جنس نر هر سه گونه (به ترتیب 47%، 53% و 66%) بزرگ تر از ماده ها (به ترتیب 37%، 36% و 55%) تخمین زده شد. نرخ بقاء محاسبه گشته جنس ماده هر سه گونه به ترتیب 63%، 64% و 45% و در جنس نر آنها به ترتیب 53%، 47% و 34% تخمین زده شد.نتایج حاکی از کاهش سایز گونه های مورد بررسی نسبت به مطالعات پیشین بود که احتمالا ناشی از تخریب شرایط محیط زیست و افزایش فشار صید می باشد. آسیب پذیرتر بودن جنس نر این سه گونه نسبت به جنس ماده هم ممکن است ناشی از سن مهاجرت پایین ترجنس نر و نیز بازگشت به مناطق تولید مثلی در دوره زمانی کوتاه تر باشد.

خار باله سینه ای، زیست سنجی، طول عمر، مرگ ومیر، سن