اصغر راست بود - دانشجوی دکتری ژئودزی دانشکده مهندسی نقشه برداری دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی
بهزاد وثوقی - دانشیار دانشکده مهندسی نقشهبرداری، دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی

شناخت نحوه حرکت یک گسل و اثرات ناشی از این حرکت نظیر تغییرشکل سطحی، تنش و کرنش، در مناطق زلزلهخیز دارای اهمیت فراوانی است. بهترین روش برای کسب آگاهی از اثرات حرکت گسل، مدلسازی است. بهعنوان مثال با مدلسازی جابه- جاییهای سطحی همزمان با زلزله میتوان میزان تغییرشکل یا میزان خسارات ناشی از وقوع یک زمینلرزه را برآورد نمود و یا با مدلسازی تغییر تنش کولمب میتوان به پیشبینی پسلرزهها یا زمینلرزههای بعدی پرداخت. مدلسازی اغلب بر اساس تئوری جداشدگی صورت میپذیرد. در این تحقیق بهمنظور مدلسازی، از مدل تحلیلیOkada که جهت مدلسازی تغییرشکلها، تنش- ها و کرنشهای هملرزه ایجاد شده در اثر حرکت در یک نیمفضای الاستیک هموژن با استفاده از دادههای در دسترس گسلش میباشد استفاده شده است تا بتوان تغییرشکلها، تنشها و کرنشهای ایجاد شده در گسلهای امتدادلغز و شِبلغز را بهدست آورد. با استفاده از این مدل میتوان جابهجایی، تنش و کرنش را در هر عمقی نسبت به سطح آزاد زمین بهدست آورد. در این تحقیق مدلسازی در مورد زمینلرزهMw = 7.0 (2010/0112 کشور هائیتی اجرا شد. این زمینلرزه باعث ویرانی کامل شهر Port-au-Prince پایتخت Haiti گردیده و باعث کشته شدن بیش از 200000 انسان گردید. جابهجاییها و کرنش ناشی از این زمینلرزه در سطح زمین و تنش حاصل در عمق متوسط وقوع زمینلرزهها و پسلرزههای ناشی از آن ( 10 کیلومتر) محاسبه گردید.نتایج حاصل از محاسبات تغییر تنش کولمب نیز نشاندهنده وقوع اکثر پسلرزهها در منطقه افزایش تنش کولمب از0/1 تا 0/8 بار و قلت وقوع پسلرزه در مناطق کاهش تنش کولمب است.

مدلسازی میدان جابهجایی، کرنش، تغییر تنش کولمب، زمینلرزه، پسلرزه