طراحی مدل کارآفرینی استراتژیک در کسب و کارهای ورزشی

کارآفرینی استراتژیک به عنوان فصل مشترک تحقیقات کارآفرینی (جست و جوی فرصت) و تحقیقات مدیریت استراتژیک (جست و جوی مزیت) زمینه تحقیقی جدیدی است که هنوز اتفاق نظر چندانی در مورد تعریف، ابعاد و عناصر تشکیل دهنده آن وجود ندارد، از اینرو پژوهش حاضر با هدف طراحی مدل کارآفرینی استراتژیک در کسب و کارهای ورزشی انجام گرفت. روش تحقیق حاضر از نوع کیفی بوده که برای تجزیه و تحلیل پاسخ های مشارکت کنندگان از روش داده بنیاد استفاده گردید. لازم به ذکر است که گردآوری داده ها به روشهای متعددی مانند مصاحبه و بررسی پیشینه های تحقیق انجام گرفت. جامعه آماری پژوهش حاضر را اعضای هیات علمی دانشکده های تربیت بدنی و علوم ورزشی (با تخصص کارآفرینی و مدیریت کسب و کار) و مدیریت کارآفرینی دانشگاه های دولتی سراسر کشور، اعضا و مدرسین ویژه و منتخب کارگروه اشتغال و کارآفرینی وزارت ورزش و جوانان جمهوری اسلامی ایران و کارآفرینان منتخب ورزشی کشور تشکیل می دادند. با توجه به استفاده از روش داده بنیاد، نمونهگیری به صورت نظری انجام و پس از 21 مصاحبه چارچوب نظریه شکل گرفت. تحلیل داده ها با استفاده از سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام شد. پس از کدگذاری باز، مقوله هایی شامل شرایط علی، شرایط زمینهای، شرایط مداخله گر، راهبردها و پیامدهای کارآفرینی استراتژیک در کسب و کارهای ورزشی استخراج شد و سپس در مرحله کدگذاری محوری و انتخابی، پیوند بین این مقوله ها در قالب مدل پارادایمی پژوهش تعیین گردید. در این پژوهش، با ارائه بازخورد به مصاحبه شوندگان و قراردادن آنها در مسیر پژوهش به طوری که بر نحوه پاسخگویی آنها تاثیر نگذارد، به منظور افزایش روایی درونی اقدام شد. ضمنا، پس از انجام هر مصاحبه، الگوی بدست آمده تا آن مرحله ارائه میگردید و در صورتی که مصاحبه شونده نکاتی را نسبت به الگو داشت، مورد بحث قرار میداد. این کار پس از انجام مصاحبه انجام میشد تا مصاحبه خالی از هر گونه پیش فرض و جهتگیری انجام شود. به منظور سنجش کیفیت کدگذاری انجام شده، در این پژوهش از روش توافق بین دو کدگذار بر اساس ضریب کاپای کوهن 0/87) در کدگذاری باز اولیه و 0/79 در کدگذاری باز نهایی) استفاده گردید.بر اساس نتایج پژوهش در بخش شرایط علی شاخص هایی همچون (رفتار فرصت جویانه، برنامه ریزی استراتژیک، بازار محوری، ایده پردازی های نوآورانه، رفتار مزیت طلبانه، استانداردسازی، منابع انسانی، منابع مالی، جهانی سازی، توسعه محوری، نیازسنجی، تمایزسازی، کیفی سازی، رقابت پذیری، دانش محوری و مشتری گرایی)، در بخش شرایط زمینه ای شاخص هایی همچون (سیاست های حمایتی دولت، عوامل قانونی و حقوقی، نظام آموزشی، عوامل فرهنگی، سیاست های تجاری و عوامل حاکمیتی)، در بخش شرایط مداخله گر شاخص هایی همچون (منفی گرایی، ترس، ضعف های رفتاری، مدیریت غیر علمی، ضعف در ارتباطات، عدم مخاطره پذیری کارآفرینانه، ضعف های مالی و سرمایه ای، سطحی نگری، رقابت ناعادلانه، محدودیت در سهم بازار، عدم تطبیق با محیط بازار و عدم شفافیت در محدوده کاری)، در بخش راهبردها شاخص هایی همچون (بازآفرینی، شبکه سازی، یادگیری، مشتری مداری، مدیریت ارتباط با مشتری، ویژگی های شخصیتی، برندینگ، بازاریابی، تیم سازی و ساختارگرایی) و در بخش پیامدها شاخص هایی همچون (ارزش آفرینی، ثروت آفرینی، بهبود کیفیت زندگی، اشتغال زایی پایدار، کاهش عدم اطمینان، بهبود زیر ساخت ها، پیامدهای مثبت فردی، نهادینه سازی کارآفربنی، افزایش گرایش به ورزش، توسعه نوآوری، تداوم موفقیت،بهبود فرایندهای کاری، بهره مندی از فرصت ها، تقویت روحیه کاری، مشتری محوری و ارتقای مهارت های مدیریتی) استخراج گردید. با توجه به نتایج حاصل از پژوهش حاضر می توان نتیجه گیری نمود که صاحبان کسب و کارهای ورزشی که به ایجاد ارزش به صورت متوالی علاقه دارند، نمی توانند به یکی از دو مفهوم استراتژی و یا کارآفرینی اکتفا کنند، بلکه باید به خوبی میان دو مفهوم مذکور به صورت موفقیت آمیزی ارتباط برقرار کنند، زیرا کارآفرینی و مدیریت استراتژیک بر روش هایی متمرکز هستند که در آن کسب وکار، تغییراتی را به وسیله کشف فرصت در محیط های نامطمئنی که در آن فعالیت می کند، به وجود می آورد. به عبارت دیگر بهره برداری از فرصت های کارآفرینی به تلاش های صاحبان کسب و کارهای ورزشی در شکل دهی مزیت رقابتی پایدار و خلق ثروت کمک می کند. در نتیجه هر دو نوع رفتارهای فرصت جویی (مانند کارآفرینی) و مزیت طلبی (مانند مدیریت استراتژیک) برای خلق ثروت ضروری اند، درحالی که هیچ یک به تنهایی کافی نیستند.

Keywords:

کارآفرینی , استراتژیک , کارآفرینی استراتژیک , کسب و کارهای ورزشی