ویدا خلیلی - دانشجوی کارشناسی ارشد گیاهانن دارویی، دانشگاه شاهد تهران
شاهپور خانقلی - استادیار گروه علوم باغبانی دانشگاه شاهد تهران

کشت و پرورش گیاهان دارویی در فضای پوشیده رو به گسترش است، این پژوهش به بررسی اثر نور تابش شده از لامپ های LED بر گیاه مرزنگوش در شرایط گلخانه ای پرداخت. مرزنگوش به دلیل داشتن مواد موثره مورد استفاده در صنایع غذایی و بهداشتی می باشد.آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در شرایط گلدانی اجرا گردید. تیمارهای این آزمایش شامل چهار محیط نوری شاملطیف نورهای قرمز (100 درصد)، آبی (100 درصد)، ترکیب قرمز (70 درصد) +آبی (30 درصد) و فلورسنت (شاهد)، بودند. پس ازگذشت 120 روز صفات فیزیولوژیکی شامل خاصیت آنتی اکسیدانی، پلی فنل کل، فلاونوئید کل، آنتوسیانین، مورد بررسی قرارگرفت. همچنین از تیمارها با کمک دستگاه میکروکلونجر اسانس گیری و درصد اسانس محاسبه شد. همچنین ترکیب اسانس باGC/MS بررسی گردید. نتایج نشان داد که نور LED قرمز-آبی در تجمع آنتوسیانین نقش مهمی داشت. تیمار نور قرمز باعث افزایش 13/94 درصد فلاونوئید، تیمار نور قرمز-آبی باعث افزایش 11/32 11 درصد فنل در مقایسه با شاهد شد. همچنین نور LED قرمز+ آبی و قرمز علاوه بر افزایش فلاونوئید و پلی فنل کل، توان آنتی اکسیدانی را نیز بهبود داد. تیمار نور قرمز در مقایسه با شاهد باعث افزایش30/76 درصد ظرفیت آنتی اکسیدان شد. نتایج تجزیه اسانس نشان داد که کیفیت نور بر تعداد و میزان ترکیبات اسانس تاثیرگذاراست به طوری که کارواکرول به عنوان مهمترین ماده موثره در گیاه مرزنگوش در تیمار نور قرمز با (90/334 درصد) بیشترین و درتیمار نور قرمز-آبی با (69/812 درصد) کمترین مقدار را داشت. از نتایج به دست آمده مشخص شد که بیشترین مقدار پاراسیمن درنور فلورسنت (3/02 درصد) و کمترین مقدار در تیمار نور قرمز (0/85 درصد) است. همچنین ترکیب گاما-ترپینن در نور فلورسنت (7/03 درصد) و کمترین مقدار در تیمار نور آبی (2/49 درصد) شد.0 درصد( است. همچنین ترکیب گاما-ترپینن در نور فلورسنت

نور LED، مرزنگوش، متابولیت ثانویه، شرایط گلخانه