فرشاد سرخی - گروه زراعت و اصلاح نباتات، واحد میاندوآب، دانشگاه آزاد اسلامی، میاندوآب، ایران
مجتبی فاتح - گروه زراعت و اصلاح نباتات، واحد میاندوآب، دانشگاه آزاد اسلامی، میاندوآب، ایران

جهت بررسی اثر تنش خشکی بر شاخص سطح برگ، سرعت فتوسنتز، میزان کلروفیل، هدایت روزنه ای و میزان پرولین در ارقام لوبیا چیتی، آزمایشی بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل تنش خشکی در سه سطح، آبیاری کامل (شاهد)، قطع آبیاری در مرحله رویشی شامل ظهور سه برگچه اول (V3) و قطع آبیاری در مرحله گلدهی (R6) و دو رقم لوبیا چیتی (تلاش و خمین) بودند. نتایج نشان داد در هر دو رقم لوبیا چیتی شاخص سطح برگ، میزان کلروفیل a و b، سرعت فتوسنتز و هدایت روزنه ای در اثر تنش خشکی کاهش معنی دار یافت ولی بر میزان پرولین بطور معنی داری افزوده شد. تحت تنش، بیشترین مقدار کاهش در صفات به ترتیب به محتوای کلروفیل a، شاخص سطح برگ، هدایت روزنه ای، سرعت فتوسنتز و محتوای کلروفیل b اختصاص داشت. ارقام لوبیا از لحاظ شاخص سطح برگ و میزان کلروفیل b، تحت شرایط آبیاری کامل فاقد اختلاف معنی دار بودند ولی در شرایط اعمال تنش خشکی، رقم تلاش در مقایسه با رقم خمین به طور معنی داری از کاهش کمتر هدایت روزنه ای، میزان کلروفیل و سرعت فتوسنتز برخوردار بود. میزان کاهش هدایت روزنه ای در تنش خشکی در مراحل گلدهی و رویشی نسبت به شاهد (آبیاری کامل) در رقم تلاش به ترتیب 25.69 و 46.29 درصد و در رقم خمین به ترتیب 38.90 و 57.81 درصد بود و افزایش محتوی پرولین نیز در رقم تلاش به ترتیب 56.46 و 92.51 درصد و در رقم خمین به ترتیب 43.97 و 81.45 درصد بدست آمد. نتیجه گیری شد رقم تلاش با دوام فتوسنتزی بیشتر از طریق حفظ سطح برگ، هدایت روزنه ای، سرعت فتوسنتز و میزان کلروفیل و افزایش مقدار پرولین در شرایط تنش خشکی مقاوم تر از رقم خمین است.

برگ, خشکی, فیزیولوژی, کلروفیل, لوبیا