مائده بهلولی - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه اردکان
مریم دهستانی اردکانی - استادیار گروه علوم باغبانی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه اردکان، دانشگاه اردکان
مصطفی شیرمردی - استادیار گروه علوم باغبانی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه اردکان، دانشگاه اردکان
جمشید رزمجو - استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان

شوری یکی از تنش­های مهم محیطی محدودکننده رشد گیاهان است و کاربرد مواد آلی و قارچ­های میکوریزا آربوسکولار سبب کاهش اثرات سوء آن می شود. هدف از این مطالعه، بررسی اثر سطوح مختلف شوری و اصلاح کننده های بیولوژیکی و آلی بر برخی ویژگی های رشدی در گل مغربی (Oenothera biennis L.) بود. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با شش سطح از مواد اصلاحی شامل شاهد (بدون مواد اصلاح­کننده)، 1.5 و 3 گرم قارچ میکوریزا در هر کیلوگرم خاک، 16 و 32 میلی گرم اسید هیومیک در یک لیتر آب آبیاری و 25 درصد حجمی گلدان بقایای گیاهی روناس در سه سطح شوری خاک (4، 7 و 12 dSm-1) با سه تکرار اجرا شد. نتایج نشان داد که با افزایش شوری، شاخص های رشدی و غلظت عناصر غذایی به طور معنی داری کاهش یافت. در هدایت الکتریکی dSm-1 4 بیشترین ارتفاع گیاه، طول ریشه و غلظت فسفر در تیمار g/kg 3 قارچ میکوریزا به دست آمد که به ترتیب نسبت به شاهد 16.72، 48.76 و 61.11 درصد بیشتر بود. در هدایت الکتریکی dSm-1 7 بیشترین میزان کلروفیل، ارتفاع گیاه، وزن خشک شاخساره و نسبت وزن خشک به تر در تیمار  g/kg 1.5 قارچ میکوریزا به دست آمد که به ترتیب نسبت به شاهد 7.34، 18.19، 29.21 و 29.16 درصد بیشتر بودند. همچنین بقایای گیاهی روناس غلظت سدیم را در سطح شوری 7 دسی زیمنس بر متر، 42.79 درصد نسبت به شاهد کاهش داد. در هدایت الکتریکی dSm-1 12 بیشترین میزان کلروفیل، وزن خشک شاخساره، تعداد برگ فعال و سریع­ترین زمان گلدهی در تیمار بقایای گیاه روناس به دست آمد که به ترتیب نسبت به شاهد 16.12، 58.96، 51.14 و 100 درصد بیشتر بودند. رشد زایشی گیاهان در شوری dSm-1 12 (شاهد) متوقف شد اما استفاده از کودهای آلی و بیولوژیک موجب گل­دهی آن ها شد. به طورکلی همه تیمارهای کود آلی و بیولوژیکی در تمام سطوح شوری موجب بهبود رشد و عملکرد گیاه شدند.

اسید هیومیک, پتاسیم, روناس, سدیم, قارچ میکوریزا