امید صادقی پور - دانشیار گروه زراعت، واحد یادگار امام خمینی (ره) شهر ری، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران ، ایران

به منظور بررسی مقایسه ای اثر پیش تیمار بذر لوبیا چیتی با پرولین و گلایسین بتائین در تحمل به تنش سرب آزمایشی گلدانی در بهار و تابستان سال 1394 انجام شد. این تحقیق به صورت طرح کاملا تصادفی با شش تیمار و چهار تکرار اجرا گردید. تیمارها عبارت بودند از: شاهد، تنش سرب (500 میلی گرم بر کیلوگرم خاک نیترات سرب)، تنش سرب + پیش تیمار بذر با محلول 25 میلی-مولار پرولین، تنش سرب + پیش تیمار بذر با محلول 50 میلی مولار پرولین، تنش سرب + پیش تیمار بذر با محلول 25 میلی مولار گلایسین بتائین و تنش سرب + پیش تیمار بذر با محلول 50 میلی مولار گلایسین بتائین. نتایج نشان داد که تنش سرب موجب افزایش غلظت سرب ریشه و خسارت اکسیداتیو به بوته های لوبیا گردید. سمیت سرب همچنین موجب کاهش شاخص سبزینگی، محتوی نسبی آب، ارتفاع بوته، سطح برگ و زیست توده ریشه و اندام هوایی شد. با این وجود، در شرایط تنش سرب، پیش تیمار بذر با پرولین یا گلایسین بتائین موجب کاهش جذب سرب، افزایش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانت و کاهش خسارت اکسیداتیو گردید که باعث بهبود شاخص سبزینگی، محتوی نسبی آب، ارتفاع بوته، سطح برگ و زیست توده ریشه و اندام هوایی شد. بین تیمارهای مختلف کاربرد پرولین و گلایسین بتائین اختلاف معنی داری مشاهده نشد. براساس یافته های این پژوهش، پیش تیمار بذر با پرولین یا گلایسین بتائین می تواند از طریق کاهش جذب سرب، افزایش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانت و بهبود شاخص سبزینگی و وضعیت آبی گیاه، به عنوان روشی مفید در بهبود تحمل به تنش سرب در لوبیا مورد استفاده قرار گیرد.

آنزیم های آنتی اکسیدانت, شاخص سبزینگی, فلزات سنگین, محلول های سازگار