امیرمحمد حسین نیا - دانشجوی دکتری، فیزیولوژی گیاهان زراعی، دانشکده کشاورزی، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه فردوسی مشهد.
احمد نظامی - استاد، فیزیولوژی گیاهان زراعی، دانشکده کشاورزی، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه فردوسی مشهد.
محمد کافی - ستاد، فیزیولوژی گیاهان زراعی، دانشکده کشاورزی، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه فردوسی مشهد.
سعید خاوری خراسانی - استادیار، بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر ، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران.

با توجه به کمبود آب و مصرف زیاد آب در هیبریدهای دیررس ذرت، بررسی رشد، عملکرد و مصرف آب در هیبریدهای این گیاه ضروری می باشد. از این رو به منظور بررسی اثرات کم آبیاری بر عملکرد و اجزای عملکرد هیبریدهای ذرت دانه ای، آزمایشی به صورت کرت های خردشده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار، طی دو سال زراعی 4-1393 اجرا شد. کرت های اصلی به سطوح آبیاری (100، 80 و 60 درصد نیاز آبی) و کرت های فرعی به هیبریدهای ذرت (شامل دو هیبرید دیررس(KSC705, KSC704)، دو هیبرید متوسط رس (KSC500, KSC400) و دو هیبرید زودرس((DC370, KSC260) تخصیص داده شدند. نتایج نشان داد که عملکرد و اجزای عملکرد همه هیبریدها در مواجهه با شرایط کم-آبی، به طور معنی داری کاهش یافت، به طوری که در سال اول در هیبرید KSC705 (دیررس) و هیبرید KSC400 (متوسط رس)، کاهش آبیاری از 100 به 60 درصد نیاز آبی، کاهش حدود 20 درصدی عملکرد را به دنبال داشت. در صورتی که در هیبرید زودرس کاهش آبیاری از 100 به 60 درصد نیاز آبی کاهش چندانی در عملکرد ایجاد نکرد. در سال دوم کاهش آبیاری از 100 به 60 درصد نیاز آبی در هیبرید KSC705 (دیررس)، KSC400 (متوسط رس) و DC370 (زودرس) به ترتیب منجر به کاهش 24، 28 و 24 درصدی عملکرد شد. برتری عملکرد در هیبریدهای دیررس متاثر از برتری صفاتی مانند ارتفاع بوته، تعداد ردیف بلال، تعداد دانه در ردیف، وزن 300 دانه، شاخص برداشت و عملکرد زیست توده بود، با وجود این با اعمال کم آبیاری شدید، این برتری در بین هیبریدها معنی دار نبود. لذا به نظر می رسد که بتوان هیبریدهای دیررس را برای مناطق بدون محدودیت آب و هیبریدهای متوسط رس را برای شرایط با محدودیت آب استفاده کرد.

300 دانه, گروه های رسیدگی, نیاز آبی