محمد علیوند - گروه زراعت، واحد ملکان، دانشگاه آزاد اسلامی، ملکان، ایران
الناز فرج زاده معماری تبریزی - گروه زراعت، واحد ملکان، دانشگاه آزاد اسلامی، ملکان، ایران

در اغلب تحقیقات تاثیر منفی ترکیبات دگرآسیب بررسی شده، ولی تحقیقات بسیار کمی در خصوص تاثیر مثبتی که این گیاهان می توانند در کشاورزی داشته باشند، انجام شده است. این مطالعه به منظور تاثیر پرایمینگ بذر گلرنگ با غلظت های مختلف عصاره گیاهان دارویی رازیانه (Foeniculum vulgare)، زیره سبز (Cuminum cyminum) و نعناع فلفلی (Mentha × piperita) (عدم پرایمینگ، هیدروپرایمینگ، غلظت یک درصد و غلظت دو درصد عصاره) در سطوح مختلف آبیاری انجام پذیرفت (در شرایط آزمایشگاهی شاهد، 3- و 6- بار و در شرایط مزرعه ای آبیاری پس از 70، 100 و 130 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر). آزمایش در آزمایشگاه به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی و در مزرعه به صورت اسپلیت فاکتوریل پلات بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال 1395 و در مزارع دانشگاه آزاد ملکان به اجرا در آمد. در شرایط مزرعه ای سطوح آبیاری به عنوان کرت اصلی در نظر گرفته شد. بر اساس نتایج این مطالعه در شرایط آزمایشگاهی پرایمینگ بذر گلرنگ با عصاره گیاهان دارویی مورد بررسی، باعث بهبود جوانه زنی (تا 11.6 درصد) و رشد گیاهچه های گلرنگ (تا 38.8 درصد) و بهبود شرایط فیزیولوژیکی در گیاهچه های گلرنگ شد. در شرایط مزرعه ای کم آبی شدید کاهش معنی داری (تا 38.2 درصد) را در عملکرد دانه گلرنگ باعث شد، ولی پرایمینگ با عصاره گیاهان دارویی، به ویژه غلظت یک درصد و غلظت دو درصد زیره سبز و نعناع فلفلی افزایش معنی داری (تا 50.9 درصد) را در این صفت در هر دو شرایط کم آبی و آبیاری کامل باعث شد. با توجه به این نتایج می توان عملکرد گلرنگ را چه در شرایط کم آبی و چه در شرایط آبیاری کامل به طور مطلوبی با پرایمینگ با عصاره گیاهان دارویی مورد بررسی، افزایش داد.

پرایمینگ بذر, تنش, غلظت, فیزیولوژی