فریبا مرسلی آقاجری - دانش آموخته کارشناسی ارشد اصلاح نباتات، گروه اصلاح و بیوتکنولوژی گیاهی، دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران.
رضا درویش زاده - استاد گروه اصلاح و بیوتکنولوژی گیاهی، دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران.
حمید حاتمی ملکی - استادیار گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی دانشگاه مراغه، مراغه، ایران.

تنش شوری نه تنها از طریق کاهش حاصلخیزی، بلکه از طریق تجمع و سمیت ناشی از یونهای سدیم و کلر اثر منفی روی رشد و نمو و عملکرد گیاه دارد. با استفاده از شاخص­های تحمل می توان ارقام با عملکرد بالا در شرایط نرمال و تنش شوری را شناسایی نمود. در تحقیق حاضر، به منظور شناسایی نشانگرهای مولکولی مرتبط با شاخص­های تحمل به شوری، 59 لاین خویش آمیخته نوترکیب آفتابگردان حاصل از تلاقی PAC2 × RHA266 به همراه والدین در شرایط محیطی نرمال و تنش شوری به صورت آزمایش فاکتوریل با طرح پایه کاملا تصادفی باسه تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند.به منظور شناسایی نشانگرهای پیوسته با شاخص­های تحمل به تنش، از نقشه پیوستگی با 210 نشانگر SSR و 11 نشانگر SNP در 17 گروه پیوستگی استفاده گردید. بر اساس نتایج حاصل از تجزیه همبستگی، شاخص­های GMP، MP و HM به عنوان مناسب­ترین شاخص­ها برای شناسایی ارقام متحمل به شوری در آفتابگردان روغنی معرفی می­شوند. در نمودارهای سه بعدی عملکرد در شرایط نرمال و تنش شوری با هر یک از شاخص­های فوق الذکر، لاین­های C86، C61، C142، C134a، C62، C70a، LR1، C153، C108، C62، C106، C98b و C148 در گروه A (متحمل­ترین لاین­ها)  قرار گرفتند. در تجزیه QTL با استفاده از نقشه پیوستگی درمجموع 5نشانگر مولکولی پیوسته با شاخص­های تحمل به شوری شناسایی گردید. می­توان با نشانگرهای مولکولی مرتبط با شاخص­های تحمل به شوری در صورت تایید، گزینش برای تحمل را در شرایط نرمال و مرحله گیاهچه انجام داد.

آفتابگردان روغنی, شاخص های تحمل, لاین های خویش آمیخته نوترکیب, مکان یابی فاصله ای مرکب