آرین حیدری مطلق - دانشجوی ارشد مهندسی آبیاری و زهکشی، دانشگاه لرستان، ایران
مهری سعیدی نیا - استادیار گروه علوم ومهندسی آب، دانشگاه لرستان، ایران
مبینا احمدی مرادی - دانشجوی ارشد مهندسی آبیاری و زهکشی، دانشگاه لرستان، ایران

تبخیر و تعرق یکی از عوامل مهمی است که دانستن مقدار دقیق آن، برای تعیین نیاز آبی و طراحی سامانه های آبیاری ضروری می باشد. یکی از راه های تعیین تبخیر و تعرق استفاده از مدل های تجربی است، اما برای استفادهدر هر منطقه باید ابتدا آن را مورد ارزیابی قرار داد. برای این منظور در این پژوهش هفت مدل برآورد تبخیر و تعرق در مقایسه با گیاه مرجع چمن با استفاده از شاخص های RMSE ، MAE ، PE , MR مورد ارزیابی قرار گرفتند. بر اساس شاخص های RMSE و MAE مدل های تورک با مقادیر 2/10 و 1/67 mm.day(-1) تشعشعی فائو با مقادیر 2/12 و 1/73 mm.day 0-1) به عنوان مناسب ترین و مدل پریستلی تیلور با مقادیر 5/22 و 4/93 mm.day(-1) مدل ماکینک با مقادیر 4/91 و 4/61 mm.day (-1)به عنوان نامناسب ترین مدل ها انتخاب شدند. بر اساس شاخص MR ، مدل پریستلی تیلور با 112 درصد بیشترین بیش برآوردی را نسبت به گیاه مرجع چمن داشته و مدل تشعشعی فائو با 7 درصد نسبت به مدل گیاه مرجع، مقدار تبخیر و تعرق مرجع روزانه را کمتر برآورد نمودند. همچنین بر اساس شاخص PE مدل های تشعشعی با 7.16 درصد خطای متوسط و پریستلی تیلور با 110.85 درصد خطای متوسط بهترین و بدترین مدل ها نسبت به روش مرجع تعیین شدند. نمودار متوسط تبخیر و تعرق مرجع همه ی مدل ها نیز بیانگر دقت قابل قبولی مدل های تورک، تشعشعی فائو، بلانی کریدل و هارگریوز سامانی نسبت به گیاه مرجع بود. اما در مجموع و با توجه به همه ی محک های آماری مناسب ترین مدل در منطقه خرم آباد تورک، تشعشعی فائو، بلانی کریدل، هارگریوز سامانی، فائو پنمن مانتیث، ماکینک و پریستلی تیلور انتخاب شد.

تبخیر و تعرق، ارزیابی، مدل های تجربی، گیاه مرجع چمن